Τo κόστος των καθυστερήσεων στην Δικαιοσύνη - του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Τα στοιχεία ήσαν συγκλονιστικά και αποκαλυπτικά. Δεν τα κατέθεσε δε στο ακροατήριο ένα οποιαδήποτε πρόσωπο. Ο πρώην πρωθυπουργός και πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας κ. Παναγιώτης Πικραμμένος ήταν αυτός που υπογράμμισε, όχι χωρίς πικρία, πως το κόστος των καθυστερήσεων στην απονομή δικαιοσύνης είναι τόσο υψηλό ώστε αποτελεί μία από τις σοβαρότερες αιτίες της επενδυτικής άπνοιας στην χώρα μας και της οικονομικής δυσπραγίας που παράγει ανεργία.

Μιλώντας σε εκδήλωση της «Κινήσεως Πολιτών», ο κ.Π.Πικραμμένος είπε ότι το κόστος των καθυστερήσεων απονομής δικαιοσύνης στην Ελλάδα κατατάσσει την χώρα τέταρτη μεταξύ των 47 χωρών που είναι μέλη στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Αναπτύξεως (ΟΟΣΑ), γεγονός που επιβαρύνει το λειτουργικό κόστος της οικονομίας και ταυτοχρόνως δημιουργεί και επιχειρηματικές αβεβαιότητες. Προς επίρρωσιν των θέσεών του, ο πρώην πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε συγκεκριμένες περιπτώσεις επενδύσεων που αμφισβητήθηκαν 13 χρόνια μετά την πραγματοποίησή τους.
Τόνισε επίσης ότι η εκδίκαση αστικών υποθέσεων μπορεί να φθάσει και τις 820 ημέρες. Κατά την άποψή του, μία από τις αιτίες για την κατάσταση αυτή είναι το πολύ χαμηλό κόστος προσφυγής στην δικαιοσύνη στην Ελλάδα –η οποία, όμως, είναι και τελευταία στην Ευρωπαϊκή Ένωση για δαπάνες στον κλάδο της δικαιοσύνης. Οι τελευταίες στην χώρα μας αντιπροσωπεύουν 0,15% του Ακαθάριστου Εγχωρίου Προϊόντος (ΑΕΠ), με τον μέσο κοινοτικό όρο να βρίσκεται στο 0,29%. Όσο για το κόστος προσφυγής στην δικαιοσύνη, κατά τον κ. Παν. Πικραμμένο δεν ξεπερνά τα 5.500 ευρώ.
Η κατάσταση αυτή, σε συνδυασμό με την αναποτελεσματικότητα του πτωχευτικού συστήματος, την ανεπάρκεια της δημόσιας διοικήσεως, την κρίση χρέους και τις χρηματιστηριακές καταχρήσεις, οδήγησε στην σημερινή συνολική και βαθειά κρίση της χώρας, η έξοδος από την οποία θα είναι επώδυνη, είπε ο πρώην πρωθυπουργός. Απαντώντας δε σε ερωτήσεις του κοινού, τόνισε ότι ισχυρά συμφέροντα εμποδίζουν κάθε μεταρρυθμιστική προσπάθεια στην Ελλάδα, ακυρώνουν σοβαρές επενδύσεις και βεβαίως πλήττουν την αξιοπιστία της χώρας σε μία κρίσιμη περίοδο γενικότερων αλλαγών και ανακατατάξεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Επίσης, κάνοντας λόγο για την ελληνική γραφειοκρατία, ο κ. Παν. Πικραμμένος είπε ότι, αν τού εδίδετο η ευκαιρία να αναλάβει εκ νέου την προεδρία της κυβερνήσεως, η πρώτη απόφαση που θα ελάμβανε θα ήταν αυτή της καταργήσεως του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

Το θέμα αυτό, εξάλλου, εθίγη με αφορμή την ομιλία στην ίδια εκδήλωση της «Κινήσεως Πολιτών» του πρώην προέδρου της Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος, καθηγητή κ. Βασίλη Ράπανου, ο οποίος διεξοδικά και παραστατικά αναφέρθηκε στο κόστος της ελληνικής γραφειοκρατίας. Και αυτά που υπογράμμισε μόνον αισιοδοξία δεν δημιουργούν. «Οι καθυστερήσεις είναι η μεγαλύτερη πληγή της γραφειοκρατίας, που είναι και από τις πλέον ακριβές στην Ευρωπαϊκή Ένωση», τόνισε. Χαρακτηριστικά ο κ.Β.Ράπανος ανέφερε ότι, για να πραγματοποιηθεί μία εξαγωγή στην Ελλάδα, η οποία έχει άμεση και επείγουσα ανάγκη τονώσεως της εξωστρέφειάς της και εισόδου της σε ξένες αγορές, μία επιχείρηση πρέπει να ταλαιπωρείται 19 ημέρες κατ’ ελάχιστον! Αντιθέτως, για την πραγματοποίηση εισαγωγής προϊόντων η σχετική γραφειοκρατική ταλαιπωρία απαιτεί 15 ημέρες. Επισημαίνουμε ότι για αμφότερες τις ανωτέρω λειτουργίες, ο μέσος κοινοτικός όρος είναι ένα τριήμερο.

Ο κ.Β.Ράπανος είπε ακόμα ότι, για να συμμετάσχει μία επιχείρηση σε διαγωνισμό, πρέπει να αφιερώσει στην σχετική διαδικασία 25 ημέρες –χρόνος ρεκόρ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εντυπωσιακά ήταν επίσης και τα ποσοτικά στοιχεία που ανέφερε, για την αύξηση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων την περίοδο 2000-2009, με αποτέλεσμα οι συνολικές δαπάνες για αμοιβές εργασίας στο Δημόσιο να αυξηθούν 81%, έναντι αυξήσεως μόνον 18% στις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης. Ο πρώην πρόεδρος της ΕΤΕ έκανε ειδική μνεία και στην «βιομηχανία» ρυθμιστικών αποφάσεων: από 4.127 που εκδόθηκαν το 1997, έφθασαν δέκα έτη αργότερα, το 2007, τις 14.892 –και δικαιώνεται έτσι παλαιότερη έρευνα του καθηγητή Δημόσιας Διοικήσεως κ. Παν. Καρκατσούλη η οποία κάνει λόγο για 172.000 αποφάσεις την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα.

Πρόκειται, δηλαδή, για ένα απαράδεκτο σύστημα, το οποίο μόνον διαφθορά και υπανάπτυξη μπορεί να παράγει. Εξάλλου, όπως ξεκάθαρα παραδέχθηκαν οι δύο ομιλητές στην εκδήλωση, αλλά και ο συντονιστής της καθηγητής κ. Στ.Γερουλάνος, το σύστημα αυτό φαλκιδεύει κάθε μεταρρυθμιστική προσπάθεια και καθιστά τους υπουργούς ομήρους ενός δαιδαλώδους και αποκρουστικού στην υφή του συστήματος το οποίο εκ του ασφαλούς οδηγεί την χώρα στον κρημνό. «Όσο διαιωνίζονται η πολυνομία, η πολυπλοκότητα και οι ασάφειες, τόσο η χώρα θα απομακρύνεται από την ανάπτυξη», παραδέχθηκαν οι κ.κ. Παν.Πικραμμένος και Β.Ράπανος. Όχι, όμως, χωρίς να υπογραμμίσουν ότι κάποιες προσπάθειες γίνονται προς την σωστή κατεύθυνση και μία από αυτές, είπαν, είναι η δημιουργία των Κέντρων Εξυπηρετήσεως του Πολίτη (ΚΕΠ).

Το δικό μας ερώτημα, όμως, έγκειται στο κατά πόσον μία βαρειά άρρωστη και ευρέως διαφθαρμένη δημόσια διοίκηση μπορεί να θεραπεύεται με ασπιρίνες…