Habemus Papam: το Βατικανό μπροστά σε δύσκολα διλήμματα - ένα άρθρο του Δημήτρη Μαχαιρίδη

Το πιο καίριο σχόλιο για την εκλογή του νέου Πάπα, αμέσως μετά την καινοφανή παραίτηση του Πάπα Βενέδικτου του 16ου, ακούστηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα μεγαλύτερα κέρδη της Pepsi-Cola δεν προέρχονται από τις ΗΠΑ, αλλά από την Ινδία. Γι’ αυτό και CEO της Pepsi-Cola είναι η Ινδή Indra Krishnamurthy Nooyi. Κατά συνέπεια, καθώς το μεγαλύτερο μέρος του ποιμνίου της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας βρίσκεται πλέον εκτός Ευρώπης, ο νέος Πάπας θα έπρεπε να προερχόταν από κάποια άλλη πολυπληθή ήπειρο.
Ο εξ Αργεντινής, λοιπόν, ορμώμενος επίσκοπος Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο, νέος Πάπας, επονομαζόμενος Φραγκίσκος ο Πρώτος, έρχεται να ισορροπήσει πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ισχυρότερη εκκλησία του πλανήτη.

Λατινική Αμερική

Καταρχήν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στην Λατινική Αμερική. Με εξαίρεση την Αργεντινή, την Χιλή και την Κολομβία, που είναι οι πιο δυτικότροπες χώρες της ηπείρου, στις υπόλοιπες χώρες η χριστιανική πρακτική έχει πλέον αναμειχθεί με πολλές δοξασίες από τον πολιτισμό των Ινδιάνων και τελετουργικές μνήμες που έχουν μεταφερθεί εκεί από τους σκλάβους από την Αφρική. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στη Βραζιλία, την πιο δυναμική χώρα της περιοχής. Στην βραζιλιάνικη κοινωνία η άρχουσα τάξη αντιγράφει τα αμερικανικά πρότυπα ακόμη και στα θέματα θρησκείας. Οι χαμηλότερες τάξεις, όμως, και κυρίως εκείνες των μεγάλων αστικών κέντρων σταδιακά γλιστρούν σε δεκάδες πρακτικές που μπορούν να εξελιχθούν σε αιρέσεις του ρωμαιοκαθολικού δόγματος. Και τότε ένα μεγάλο κομμάτι Λατινοαμερικανών πιστών μπορεί να γυρίσει την πλάτη στο Βατικανό.
    
Βόρεια Αμερική

Ακανθώδη προβλήματα αντιμετωπίζει το Βατικανό και στο βόρειο ημισφαίριο της αμερικανικής ηπείρου. Σεξουαλικά κυρίως σκάνδαλα, μειωμένη διείσδυση σε πολιτείες πέραν αυτών στην πλευρά του Ατλαντικού ωκεανού, έντονος ανταγωνισμός από τα υπόλοιπα πολύ δραστήρια χριστιανικά δόγματα, αλλά κυρίως το γεγονός ότι το ποίμνιο της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας σε ΗΠΑ και Καναδά έχει διασπαστεί σε αυτούς που είναι υπέρ ή κατά των αμβλώσεων, του γάμου των ομοφυλοφίλων και άλλων κοινωνικών θεμάτων που προβληματίζουν έντονα την κοινωνία των χωρών αυτών. Η πλάστιγγα δείχνει να γέρνει προς εκείνους που είναι υπέρ. Δηλαδή το μεγαλύτερο κομμάτι των καθολικών πιστών ΗΠΑ και Καναδά, που είναι και το πιο δυναμικό αυτή τη στιγμή, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα όσα κηρύττει το Βατικανό, το οποίο μέχρι σήμερα δεν συμφωνεί ούτε και με την χρήση προφυλακτικού στην ερωτική πράξη. Αυτό εμπερικλείει τον κίνδυνο οι Καθολικοί της Βορείου Αμερικής κάποια στιγμή να διαχωρίσουν την θέση τους από το Βατικανό, προκαλώντας τριγμούς σχίσματος.

Αφρική

Αυτή η εντελώς φιλελεύθερη πλευρά των Αμερικανών Καθολικών είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με την ακραία συντηρητική πλευρά των Αφρικανών Καθολικών, που μάλλον συγκροτεί το πιο συντηρητικό κομμάτι πιστών της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας. Και δεν υπάρχει περίπτωση να τεθεί για παράδειγμα θέμα γάμου ομοφυλοφίλων για τους Αφρικανούς Καθολικούς, τη στιγμή που στην Ουγκάντα και σε άλλες χώρες οι ομοφυλόφιλοι είναι υπό διωγμό, με τη βούλα του κράτους. Επιπλέον, στην αφρικανική ήπειρο σημειώνεται αυτήν την στιγμή ο μεγαλύτερος διαγκωνισμός προσηλυτισμού μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων και ιδιαίτερα πιο έντονα σε χώρες της Δυτικής Αφρικής, όπως η Νιγηρία. Αν, δηλαδή, το Βατικανό τολμήσει να συνταχθεί με τις απόψεις των Βορειοαμερικανών Καθολικών ξέρει ότι έχει χάσει τους Αφρικανούς Καθολικούς και έχει παραδώσει στον ισλαμισμό ένα πολυπληθές ποίμνιο.

Αίγλη & διλήμματα

Η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία μέχρι σήμερα είναι η εκκλησία με την μεγαλύτερη αίγλη. Και μόνο η θέα της Πλατείας του Άγιου Πέτρου αρκεί. Αντίστοιχα η Ευρώπη είναι η ήπειρος με την μεγαλύτερη αίγλη. Και μόνο η περιήγηση σε κάποιες από τις πόλεις της αρκεί. Όπως, όμως, η Ευρώπη, στερούμενη πρωτογενών πηγών ενέργειας, σταδιακά γλιστρά σε μια μουσειακή πραγματικότητα έτσι και η Ρωμαιοκαθολική εκκλησία κινδυνεύει σταδιακά να μετατραπεί σε μια πανέμορφη τελετουργία στερούμενη πλέον ζωτικών τμημάτων από το ποίμνιό της που θα της έδιναν ενέργεια.
Ο Φραγκίσκος ο Α’, λοιπόν, αναλαμβάνει τα ηνία του Βατικανού, τη στιγμή που αυτό βρίσκεται σε σταυροδρόμι με πολλά διλήμματα. Αυτό που λογικά θα προσπαθήσει να αποφύγει είναι ο κίνδυνος διάσπασης και δημιουργίας σχισμάτων.