Eλένη Ευθυμίου - Βασιλική Τρουφάκου: Νέες ταλαντούχες σκηνοθέτιδες - Η αληθινή ιστορία της Τζίνα Ντέιβις

H Άγνωστη Τρομοκράτισσα (2006, εκδ. Άγρα, 2011), το μυθιστόρημα του Ρίτσαρντ Φλάναγκαν που καταπιάνεται με το οξύ ζήτημα της κατασκευής ενοχών από τα ΜΜΕ, είναι η πρώτη ύλη πάνω στην οποία βασίστηκε η παράσταση Η αληθινή ταυτότητα της Τζίνα Ντέιβις, που σκηνοθετούν και ερμηνεύουν στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου η Eλένη Ευθυμίου και η Βασιλική Τρουφάκου, όπως αναφέρει το Lifo.gr.


Βασιλική Τρουφάκου

Ο Φλάναγκαν διευκρινίζει στο τέλος του βιβλίου του ότι οφείλει τον σκελετό της ιστορίας του στη Χαμένη τιμή της Καταρίνα Μπλουμ (1974) του Χάινριχ Μπελ. Δεν έχει λόγο να το αποκρύψει, αφού η δική του μυθοπλασία δεν έχει σχέση με τη νευρική, «ντοκιμαντερίστικη» γραφή του Μπελ που παρακολουθεί μέσα από καταθέσεις, απολογίες και δημοσιογραφικά κείμενα το απροσδόκητο τέλος μιας νεαρής υπηρέτριας – η ζωή της έγινε βορά στην κίτρινη δημοσιογραφία και στην αυταρχικότητα των ανακριτικών Αρχών σε μια εποχή τρομολαγνείας, ανάλογη με τη σημερινή. «Τα πρόσωπα και τα πράγματα του βιβλίου είναι φανταστικά. Αν όμως ο αναγνώστης διακρίνει κάποιες ομοιότητες με την εφημερίδα "Bild" στα σημεία όπου περιγράφονται ειδικές μορφές "δημοσιογραφικής δεοντολογίας", ας λάβει υπόψη πως οι ομοιότητες αυτές δεν είναι ούτε σκόπιμες ούτε τυχαίες, αλλά απλώς αναπόφευκτες» διευκρινίζει ο Χάινριχ Μπελ (1917-1985) λίγο πριν αρχίσει την εξιστόρησή του. Ήδη, από το 1968, η εφημερίδα «Βild» του πανίσχυρου (τότε και σήμερα) μιντιακού συγκροτήματος του Άξελ Σπρίνγκερ (1912- 1985) είχε κατηγορηθεί για ηθική αυτουργία στη δολοφονική απόπειρα κατά του ηγέτη του φοιτητικού κινήματος Ρούντι Ντούτσκε και των θυμάτων των διαδηλώσεων που ακολούθησαν.

Οι εφημερίδες του συντηρητικού Σπρίνγκερ ήταν αυτές που ανέδειξαν τους Αντρέα Μπάαντερ και Ουλρίκε Μάινχοφ σε «υπ' αριθμόν ένα δημόσιο κίνδυνο», προτού ακόμα συσταθεί η RAF, και έπαιξαν μείζονα ρόλο στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης και στην αποδοχή των μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη δεκαετία του '70 για να εξοντώσουν τις εξωκοινοβουλευτικές αριστερές οργανώσεις (στην κατασκευή των κατηγοριών, στις δίκες και στις ποινές των πρωτεργατών τους έως και τις «αυτοκτονίες» τους στις φυλακές). Ο Μπελ, με άλλα λόγια, έγραψε τη Χαμένη τιμή της Καταρίνα Μπλουμ εν θερμώ, αντλώντας υλικό που η ίδια η επικαιρότητα του πρόσφερε. Το ίδιο κάνει και ο Φλάναγκαν, αξιοποιώντας «διαφημίσεις, τίτλους εφημερίδων, κουβέντες στα μπαρ, λόγια πολιτικών, κηρύγματα ραδιοφωνικών αστέρων». Το διάστημα των 30 χρόνων που μεσολάβησε προκαλεί ενδιαφέρουσες συγκρίσεις και συνδέσεις: σήμερα ο εχθρός δεν είναι πια το αστικό πολιτικό σύστημα αλλά το απρόσωπο, πανίσχυρο, παγκοσμιοποιημένο οικονομικό σύστημα. Ο δυτικός, «πολιτισμένος» μετα-ψυχροπολεμικός κόσμος δεν απειλείται από την ταξική εξέγερση αλλά από την ισλαμική επίθεση. Ο καινούργιος φόβος λέγεται τρομοκρατία και είναι παλιός, αλλά λόγω της κυριαρχίας της τηλεόρασης στη διαμόρφωση της κυρίαρχης γνώμης και της «θεαματικής» διάστασης που εγγενώς φέρουν τα τρομοκρατικά χτυπήματα είναι ήδη και θα παραμείνει προνομιακό πεδίο και αντικείμενο των ΜΜΕ. Η Τζίνα Ντέιβις ή Κούκλα (όπως είναι το καλλιτεχνικό όνομα της στρίπερ που πρωταγωνιστεί στην ιστορία του Φλάναγκαν) δεν ενδιαφέρεται για όλα αυτά. «Τα μικρά όνειρα, οι μικρές ελπίδες, τα μικρά πράγματα», αυτά της επέτρεπε η ζωή και η νεαρή γυναίκα δεν ήθελε εξηγήσεις, μόνο να βγάζει χρήματα για να μπορεί να αγοράζει ό,τι της έκανε κέφι. Όταν θα καταλάβει ότι εξαιτίας ενός one night stand καταζητείται ως τρομοκράτισσα, δεν θα έχει τη σκέψη και τον τρόπο για να αντιδράσει σωστά. Θα επιβεβαιώσει την αρχικά ανυπόστατη κατηγορία εναντίον της, πυροβολώντας τον δημοσιογράφο που έφτιαξε το τρομοκρατικό προφίλ της. Η Αληθινή ταυτότητα της Τζίνα Ντέιβις θίγει ένα σύνθετο και δυσεπίλυτο πρόβλημα της εποχής που μεταλλάσσεται και εξελίσσεται μαζί με τις ανθρώπινες κοινωνίες και τον ανθρώπινο πολιτισμό. Αυτός είναι ο πρώτος λόγος που μου άρεσε η παράσταση της Ε. Ευθυμίου και της Β. Τρουφάκου. Ο δεύτερος και βασικότερος είναι η αρτιότητα της παράστασής τους. Οι δυο τους ερμηνεύουν το σφιχτό και με γρήγορη ροή σκηνικό κείμενο (το υπογράφουν η Ευθυμίου και η Αναστασία Τζέλλου), μπαινοβγαίνοντας στους διαφορετικούς ρόλους ελεύθερα, με μικρές διαφοροποιήσεις στα όμοια, «πολυμορφικά» κοστούμια τους και στην υποκριτική τους. Η Ελισάβετ Αντάπαση σχεδίασε το λευκό σκηνικό που λειτουργεί ως οθόνη για το ψηφιακό περιβάλλον και τα live animations που σχεδίασε ο Ευτύχης Ευθυμίου, θυμίζοντάς μου δύο σκηνικές προτάσεις με μεγάλο ενδιαφέρον για τη δυνατότητα συνεργασίας των παραστατικών τεχνών και των new media: τη δουλειά του Αλέξανδρου Ψυχούλη στο Πρώτος Έρωτας / PLAYBACK του Θάνου Σταθόπουλου σε σκηνοθεσία Εμμανουήλ Κουτσουρέλη (θέατρο Χώρα, 2004) και το υπέροχο FW: See You in Walhalla της Τζένης Αργυρίου. Τη σκηνική ατμόσφαιρα συμπληρώνει ιδανικά η μουσική που συνέθεσε για την παράσταση η Λένα Πλάτωνος. Αν η αρχή είναι το ήμισυ του παντός (δεν το πιστεύω, αλλά εντάξει), η πρώτη παράσταση της Ευθυμίου και της Τρουφάκου επιτρέπει να περιμένουμε με ενδιαφέρον τη συνέχειά της (τους).

Η αληθινή ταυτότητα της Τζίνα Ντέηβις
Σκηνοθεσία: Ελ. Ευθυμίου, Β. Τρουφάκου.
Ερμηνεύουν: Β. Τρουφάκου, Ελ. Ευθυμίου. Μουσ.: Λ. Πλάτωνος.
Σκην.-κοστ.: Ελ. Αντάπαση. Φωτ.: Σ. Μπιρμπίλης.
Παραστάσεις: Απόγ.: Κυρ. 7 μ.μ. Βραδ.: Παρ., Σάβ. 9.15 μ.μ. Μέχρι 28/4. Εισ.: €10.
Διάρκεια: 75' Θέατρο του Νέου Κόσμου Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Νέος Κόσμος, 210 9212900