Αλ. Παπαχελάς: Χρειαζόμαστε Αριστερά, όχι εθνολαϊκίστικη & μια Δεξιά, που δεν θα ντρέπεται γι’ αυτά που πιστεύει

Βρισκόμαστε στο 2016. Ο κόσμος γύρω μας έχει αλλάξει θεαματικά. Οι Κινέζοι έχουν γίνει πρακτικοί καπιταλιστές, το Βιετνάμ διοργανώνει επίσημες επισκέψεις για επενδυτές και η Κούβα... το σκέπτεται.

Γράφει ο Αλέξης Παπαχελάς στην kathimerini.gr​

Οι γειτονικές μας χώρες βίωσαν το όνειρο του υπαρκτού σοσιαλισμού και τώρα προσπαθούν με όρεξη, με νύχια και με δόντια, να καλύψουν το έδαφος που έχασαν και να μας φτάσουν. Εμείς συζητάμε ακόμη μήπως ήταν χαμένη ευκαιρία ότι δεν πήγαμε από τη λάθος πλευρά της Ιστορίας το 1944, εκείνοι θεωρούν τους εαυτούς τους πολύ, πολύ άτυχους.

Στην Ελλάδα του 2016 ένας κόσμος είναι ακόμη προσκολλημένος στον Εμφύλιο, στον Βελουχιώτη, στη δολοφονία του Λαμπράκη και σε άλλα σύμβολα και επεισόδια. Αυτό ήταν κατανοητό το 1974, το 1981, άντε το 1985.

Το κομμάτι της κοινωνίας που ένιωσε αποκλεισμένο από το «σύστημα» και βίωσε την καταπίεση των μηχανισμών του κράτους έως το τέλος της δικτατορίας είχε οργή μέσα του. Από τότε, όμως, έχουν περάσει πολλές δεκαετίες. Η Ελλάδα δεν έχει πρόβλημα δημοκρατίας εδώ και πολύ καιρό. Τα ξερονήσια είναι έρημα και κουβαλάνε μνήμες, αλλά δεν θα ξανανοίξουν, γιατί έκλεισε μια για πάντα αυτός ο κύκλος.

Η Δεξιά και το Κέντρο ζήτησαν τις συγγνώμες τους για εκείνη την περίοδο. Η Δεξιά με τους ιδεολογικούς της εκπροσώπους έφτασε στο σημείο να ντρέπεται να συμμετάσχει στον δημόσιο διάλογο για το τι συνέβη τη δεκαετία του 1940.

Μια μερίδα της μεταλλάχθηκε τόσο πολύ από την αγωνία να πάει με τον ρουν των γεγονότων, που λίγο έλειψε να βάζει και εκείνη πορτρέτο του Αρη Βελουχιώτη στα γραφεία της, να υιοθετεί άκριτα αντιδυτικά σλόγκαν και να διαγωνίζεται σε λαϊκισμό.

Η Ιστορία είναι για τους ιστορικούς τώρα πια, που ελπίζουμε ότι μπορούν να κάνουν τη δουλειά τους πέρα από ιδεολογικές αγκυλώσεις. Η μνήμη είναι συλλογική και τη σεβόμαστε, αλλά δεν μπορεί να δικαιολογεί καμία ανηθικότητα ή ακρότητα ούτε και να γίνεται φθηνό εργαλείο προπαγάνδας.

Αυτός ο τόπος ενώθηκε με πολύ κόπο. Η εθνική συμφιλίωση επήλθε και ολοκληρώθηκε τη δεκαετία του 1980. Είναι εγκληματικό να ανοίγουν πάλι πληγές, να διχάζεται ένας λαός ξανά το 2016. Το ίδιο γραφικοί είναι βεβαίως και εκείνοι που βλέπουν εφιάλτες ενός τρίτου και τέταρτου γύρου, λες και μια «χύμα» αλλά ευρωπαϊκή χώρα σαν την Ελλάδα θα μπορούσε ποτέ να μπει στον ζουρλομανδύα ενός αυταρχικού νεοσταλινικού μοντέλου.

Χρειαζόμαστε μια σύγχρονη Αριστερά, όχι την εθνολαϊκίστικη εκδοχή που ζήσαμε. Και μια σύγχρονη Δεξιά, που δεν θα ντρέπεται γι’ αυτά που πιστεύει και δεν θα μοιάζει με μια μπαρόκ αριστεροδεξιά εκδοχή αστικού κόμματος.