Πόλη στο μέγεθος της Κέρκυρας μέσα στο Ελληνικό! 25.000 μόνιμοι κάτοικοι, 7 γειτονιές, 15.000-20.000 εργαζόμενοι

Μια πόλη στο μέγεθος της Κέρκυρας πρόκειται να δημιουργηθεί τις επόμενες δεκαετίες μέσα στο Ελληνικό. Μια πόλη με 25.000 μόνιμους κατοίκους, μοιρασμένους σε επτά γειτονιές, και τουλάχιστον 15.000-20.000 εργαζομένους και επισκέπτες, η οποία θα πρέπει να οργανωθεί ώστε να λειτουργεί σωστά, να αποκτήσει υποδομές, να καλύψει τις βασικές ανάγκες της.

Γράφει ο Γιώργος Λιάλιος στην Καθημερινή

Οι μελέτες που έχουν κατατεθεί προς έγκριση από τη Lamda Development στο υπουργείο Περιβάλλοντος αποκρυσταλλώνουν την εικόνα της νέας πόλης στο Ελληνικό και στον Αγιο Κοσμά. Σύμφωνα λοιπόν με τις εκτιμήσεις της εταιρείας, στο Ελληνικό θα κατασκευαστούν περίπου 10.000 κατοικίες, οι οποίες θα φιλοξενούν 24.500 μόνιμους κατοίκους. Η νέα πόλη θα χωριστεί σε επτά γειτονιές:

• Γειτονιά Ολυμπιακής Αεροπορίας.

Ονομάζεται έτσι λόγω της ιστορικής σύνδεσης της περιοχής με το παλαιό αεροδρόμιο. Περιλαμβάνει τη λεωφόρο Ποσειδώνος, η οποία «απομακρύνεται» από τη θάλασσα σε μήκος 1.750 μέτρων και υπογειοποιείται σε μήκος 1.150 μέτρων. Η σημερινή λεωφόρος Ποσειδώνος, μετά τη λειτουργία του νέου τμήματος, θα μετατραπεί σε οδό τοπικής κυκλοφορίας. Η γειτονιά θα έχει έκταση 321,4 στρέμματα και υπολογίζεται ότι θα κατοικηθεί από 3.486 άτομα (οι αριθμοί υπολογίζονται με βάση μοντέλα πυκνότητας κατοίκησης).

• Δυτική γειτονιά του πάρκου.

Είναι η περιοχή με τη μεγαλύτερη περίμετρο στο Ελληνικό. Βρίσκεται ανατολικά (σε συνέχεια) της υφιστάμενης οικιστικής ενότητας του Κάτω Ελληνικού. Στο βόρειο όριό της καταλήγει στη λεωφόρο Ποσειδώνος και συνδέεται με το παραλιακό μέτωπο. Εχει έκταση 555,9 στρ. και εκτιμώμενο πληθυσμό 5.751 κατοίκους.

• Ανατολική γειτονιά του πάρκου.

Εχει και αυτή ελλειψοειδές σχήμα, ώστε να εισχωρεί στο πάρκο. Βρίσκεται δίπλα σε σταθμό μετρό (Ελληνικού) και στάσεις των μέσων μεταφοράς της λεωφόρου Βουλιαγμένης. Γειτνιάζει στα ανατολικά με τον υφιστάμενο οικιστικό ιστό, στα βόρεια με το νέο πολεοδομικό κέντρο και την περιοχή του κτιρίου Saarinen στα δυτικά, επομένως θεωρείται ότι έχει έναν πιο «κεντρικό» χαρακτήρα. Καταλαμβάνει έκταση 318 στρ. και εκτιμάται ότι θα έχει 3.448 κατοίκους.

• Γειτονιά του επιχειρηματικού κέντρου της Βουλιαγμένης.

Είναι η περιοχή στο Ελληνικό που χαρακτηρίζεται από τη μεγαλύτερη «αστικότητα», καθώς θα περιλαμβάνει πλήθος σημαντικών λειτουργιών. Συνορεύει με τη λεωφόρο Βουλιαγμένη, βρίσκεται κοντά σε σταθμό μετρό (Αργυρούπολη) και στάση του τραμ (Ελληνικό). Σύμφωνα με τη μελέτη, είναι μια γειτονιά-οικιστικός υποδοχέας με αμιγώς υπερτοπικό και πολυλειτουργικό χαρακτήρα. Καταλαμβάνει έκταση 775,2 στρ. και εκτιμάται ότι θα έχει 3.987 κατοίκους.

• Γειτονιά του λόφου.

Είναι μια μικρή, αυτοτελής οικιστική ενότητα, με τις δικές της εξυπηρετήσεις. Στόχος είναι να διασχίζεται με τα πόδια και να διαθέτει ενδιαφέροντες δημόσιους χώρους για τους κατοίκους. Καταλαμβάνει έκταση 379,7 και εκτιμάται ότι θα έχει πληθυσμό 2.840 κατοίκους.

• Γειτονιά των Τραχώνων.

Είναι μια περιοχή γενικής κατοικίας με έντονο το στοιχείο του περιβάλλοντος, αφού θα γειτνιάζει με το ρέμα των Τραχώνων. Αποτελεί τον βορειότερο θύλακο της νέας ανάπτυξης, στα σύνορα με την υφιστάμενη οικιστική περιοχή του Αλίμου (στα όρια των δύο περιοχών θα αναπτυχθεί ένα δίκτυο κοινόχρηστων χώρων). Εχει έκταση 264,7 στρέμματα και πληθυσμό 2.923 κατοίκους.

• Γειτονιά της παραλίας του Αγίου Κοσμά.

Εχει έντονα τουριστικά και εμπορικά χαρακτηριστικά, αφού βρίσκεται σε άμεση επαφή με τη θάλασσα. Περιλαμβάνει το κέντρο ιστιοπλοΐας και τη μαρίνα. Θα έχει έκταση 300,3 στρ. και πληθυσμό 2.048 κατοίκους. 

Υποδομές και κοινόχρηστοι χώροι για 42.000 ανθρώπους

Λεωφόροι, κύριοι δρόμοι, βοηθητικοί, ποδηλατόδρομοι. Λιμενικά έργα, συγκοινωνιακές υποδομές. Χάραξη των οικοδομικών τετραγώνων, των κοινόχρηστων χώρων, δημιουργία δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης, βιολογικού καθαρισμού, μονάδας διαχείρισης απορριμμάτων, ηλεκτρομηχανολογικών υποδομών. Ο σχεδιασμός της πολιτείας του Ελληνικού πρέπει να ξεκινήσει από το μηδέν και να εξελιχθεί σε φάσεις, παρακολουθώντας την πορεία της ανάπτυξης της επένδυσης.

Σύμφωνα με τις μελέτες που έχει καταθέσει η Lamda στο υπουργείο Περιβάλλοντος, τα έργα χωρίζονται σε τρεις φάσεις.

Στην αρχή της πρώτης φάσης ο επενδυτής ξεκινάει με την υλοποίηση του 45% του πάρκου (από πλευράς έκτασης) και τη διαμόρφωση δικτύου πεζοδρόμων και διαδρομών πεζών. Στο πλαίσιο αυτό θα ξεκινήσει και τις εργασίες ανασύστασης του ρέματος των Τραχώνων και του ρέματος του αεροδρομίου (στη νότια πλευρά του πόλου).

Τμήμα του πάρκου που θα παραδοθεί πρώτο στο κοινό για χρήση είναι και η λίμνη των πρώην ολυμπιακών εγκαταστάσεων του Κανόε Καγιάκ, η οποία λόγω έκτασης (31.000 τ.μ.) θα αποτελεί το βασικότερο υδάτινο στοιχείο του πάρκου.

Παράλληλα με το πάρκο ξεκινούν τα πρώτα λιμενικά έργα: ο εμπλουτισμός της δημόσιας παραλίας, η αναβάθμιση των τουριστικών καταφυγίων (πρώην εγκαταστάσεις Ναυτικών Ομίλων Ελληνικού και Αγίου Κοσμά), τα έργα εκβολής του ρέματος των Τραχώνων και το μπάζωμα στη θάλασσα για την κατασκευή του Ενυδρείου. Το πιο «βαρύ» έργο της φάσης αυτής είναι η μετατόπιση της λεωφόρου Ποσειδώνος στη νέα της θέση και η κατασκευή του μικρού υπόγειου τμήματός της (1,1 χλμ). Επίσης, θα κατασκευαστεί η νέα διαδρομή του τραμ, η ανισόπεδη διάβαση και πεζογέφυρα στον Αγιο Κοσμά και ο κεντρικός οδικός άξονας που συνδέει κάθετα τη λεωφόρο Βουλιαγμένης με το παραλιακό μέτωπο.

Οσον αφορά τις λειτουργικές υποδομές, όπως είναι επόμενο θα ξεκινήσει ο σχεδιασμός του δικτύου παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και του δικτύου φυσικού αερίου (θα εγκατασταθούν οι δύο πρώτοι σταθμοί διανομής) και τεσσάρων τηλεπικοινωνιακών κόμβων. Επιπλέον, θα ξεκινήσει η κατασκευή του δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης (στις περιοχές που θα κατασκευαστούν πρώτες), καθώς και της μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων. Να σημειωθεί ότι η ΕΥΔΑΠ πρότεινε στη Lamda να αναλάβει εκείνη την κατασκευή και λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού στο Ελληνικό. Το δίκτυο θα εξυπηρετεί σε τελική φάση 42.000 ανθρώπους (κατοίκους, εργαζομένους, επισκέπτες). Επίσης, ο ΔΕΔΔΗΕ σημείωσε πως η ηλεκτροδότηση του πόλου είναι εφικτή, «υπό την προϋπόθεση της ανάπτυξης των εγκαταστάσεων του συστήματος αρμοδιότητας ΑΔΜΗΕ» που προβλέπονται στο «δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης συστήματος». Η πρώτη φάση των έργων ολοκληρώνεται με την κατασκευή του πρωτεύοντος οδικού δικτύου στο σύνολο του «οικοπέδου» και των οκτώ βασικών κυκλικών κόμβων.

Με μοντέλο Παλαιού Ψυχικού το οδικό δίκτυο εντός των οικισμών

Οδικό δίκτυο... Παλαιού Ψυχικού θα έχει η επένδυση στο Ελληνικό. Εκτός από τις βασικές οδικές αρτηρίες που θα συνδέουν τις περιοχές μεταξύ τους και την κίνηση από το εσωτερικό προς τη θάλασσα, το οδικό δίκτυο θα σχεδιαστεί έτσι ώστε να αποτρέπει τις διαμπερείς κινήσεις οχημάτων. Περαιτέρω, η είσοδος στον χώρο θα γίνεται από περιορισμένα σημεία –οκτώ κόμβους– ενισχύοντας τον χαρακτήρα της περιοχής ως «πόλης μέσα στην πόλη». Η κυκλοφοριακή μελέτη που κατέθεσε η Lamda Development στο υπουργείο Περιβάλλοντος περιγράφει όλο το νέο σύστημα: οδικό δίκτυο, μέσα μεταφοράς, ποδήλατα. Η σημαντικότερη παρέμβαση στο γειτνιάζον με την επένδυση οδικό δίκτυο είναι βέβαια η μετακίνηση της λεωφόρου Ποσειδώνος σε μήκος 1.750 μέτρων (από την οδό Αλφα έως τη γέφυρα του ρέματος Τραχώνων), με υπογειοποίηση 1,1 χλμ. Η σημερινή οδός, μετά τη λειτουργία του νέου τμήματος της λεωφόρου, θα «στενέψει» (μια λωρίδα ανά κατεύθυνση) ώστε εξυπηρετεί μόνο τοπικές κινήσεις προς τις περιοχές κατοικίας και την παραλία. 

Σύμφωνα με τη μελέτη, η σύνδεση του εσωτερικού οδικού δικτύου της νέας πολιτείας με το υφιστάμενο οδικό δίκτυο θα πραγματοποιείται μέσω πυλών-κόμβων (υφιστάμενων και νέων). Με τον τρόπο αυτόν «προκαλείται η μικρότερη δυνατή επιβάρυνση στο υφιστάμενο δίκτυο και αποτρέπεται η δυνατότητα διαμπερούς κυκλοφορίας προς και από τις τοπικές οδούς των όμορων δήμων», αναφέρει η μελέτη. Η σύνδεση της νέας πολιτείας με την υπόλοιπη Αθήνα θα γίνεται μέσω τεσσάρων σημείων στη λεωφόρο Ποσειδώνος, τριών στη λεωφόρο Βουλιαγμένης και ενός στην οδό Αεροπορίας.  Οσον αφορά το εσωτερικό οδικό δίκτυο, αυτό ακολουθεί μερικές βασικές αρχές:

• Δημιουργούνται τρεις κύριοι άξονες από Ανατολή προς Δύση, που θα συνδέουν το εσωτερικό με τις λεωφόρους Ποσειδώνος και Βουλιαγμένης.

• Δημιουργείται ένας άξονας παράλληλα προς τη λεωφόρο Βουλιαγμένης, ανάμεσα στους δύο κόμβους εισόδου προς τον χώρο του παλαιού αεροδρομίου.

• Δημιουργείται ένας άξονας στο παραλιακό μέτωπο του Αγίου Κοσμά από Βορρά προς Νότο και μια περιφερειακή οδός γύρω από το κανόε-καγιάκ.

Οσον αφορά τους πεζούς και τα ποδήλατα, δημιουργούνται τρεις βασικές διαδρομές. Η πρώτη διασχίζει εγκάρσια το πάρκο, συνδέοντας τη λεωφόρο Βουλιαγμένης με την παραλία. Κατά μήκος της θα οδεύει και η νέα γραμμή του τραμ, με πέντε στάσεις. Η δεύτερη διαδρομή θα διασχίζει το πάρκο από Βορρά προς Νότο, συνδέοντας τη «γειτονιά των Τραχώνων» με το Golf της Γλυφάδας.

Τέλος, η τρίτη διαδρομή θα ξεκινά από το κανόε-καγιάκ, θα διασχίζει τις αθλητικές εγκαταστάσεις και θα καταλήγει στην περιοχή της υπογειοποιημένης λεωφόρου Ποσειδώνος.

• Συγκοινωνίες. Η περιοχή του Ελληνικού εξυπηρετείται από δύο σταθμούς μετρό, λεωφορειακές γραμμές επί των λεωφόρων Ποσειδώνος και Βουλιαγμένης και το τραμ, που θα αλλάξει όδευση. Συμπληρωματικά στο πλαίσιο της επένδυσης θα δημιουργηθούν τρεις εσωτερικές γραμμές λεωφορείων.

• Χώροι στάθμευσης. Τέλος, η κυκλοφοριακή μελέτη προχωράει σε εκτίμηση των χώρων στάθμευσης που απαιτούνται σύμφωνα με τη νομοθεσία για τις κατοικίες και τις λοιπές χρήσεις της επένδυσης. Συνολικά, υπολογίζονται σε 38.378, εκ των οποίων οι 10.000 αφορούν κατοικίες (η νομοθεσία επιβάλλει μία ανά κατοικία). Η Lamda όμως προτείνει τη μείωση των θέσεων αυτών (πλην εκείνων της κατοικίας) κατά 28%, υποστηρίζοντας ότι η σύγχρονη πρακτική είναι η μείωση των θέσεων στάθμευσης κοντά στις περιοχές που εξυπηρετούνται τακτικά από μέσα μεταφοράς (π.χ. μετρό).

Το περιβάλλον

Κατά τη διάρκεια της μακράς κατασκευαστικής περιόδου, ο ανάδοχος του έργου θα καταρτίσει «σχέδιο περιβαλλοντικής διαχείρισης». Θα περιλαμβάνει πρόγραμμα διαχείρισης ρυπασμένων εδαφών και διασφάλισης της ποιότητας του εδάφους, μέτρα για τη μείωση του θορύβου και δονήσεων, καθώς και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην περιοχή.

Το πάρκο

Στο κέντρο της έκτασης θα βρίσκεται το «μητροπολιτικό πάρκο Ελληνικού». Θα έχει έκταση 2.000 στρ. και εκτός από χώρους πρασίνου θα περιλαμβάνει πλήθος χρήσεων (τόσο εμπορικές όσο και αναψυχής), ώστε να αποτελεί λειτουργικό κομμάτι των χρήσεων της επένδυσης. Ο ανάδοχος πρέπει να ξεκινήσει άμεσα τη δημιουργία του.

Ανακύκλωση

Στο Ελληνικό θα κατασκευαστεί «κέντρο διαχείρισης ανακυκλώσιμων υλικών», μονάδα παραγωγής κομπόστ και σταθμός μεταφόρτωσης απορριμμάτων. Το κομπόστ που θα παράγεται από τη συλλογή και επεξεργασία βιοαποβλήτων θα χρησιμοποιείται για τις ανάγκες λίπανσης του μητροπολιτικού πάρκου.