ΕΜΣΤ: «Kι αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο;» - Για τους επόμενους 7 μήνες οι γυναίκες καταλαμβάνουν το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Στις 14 Δεκεμβρίου, το ΕΜΣΤ εγκαινιάζει τον επόμενο κύκλο εκθέσεών του με τίτλο Kι αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο; (What If Women Ruled the World?).

Ο καινούριος κύκλος εκθέσεων ξεκινάει με μια νέα πρόταση παρουσίασης της συλλογής του Μουσείου, στον τρίτο όροφο, με τίτλο ΓΥΝΑΙΚΕΣ, μαζί. Για τους επόμενους επτά μήνες οι γυναίκες καταλαμβάνουν το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, αφού στους χώρους του παρουσιάζονται αποκλειστικά έργα γυναικών καλλιτέχνιδων και δημιουργών που αυτοπροσδιορίζονται ως γυναίκες. Το ΕΜΣΤ γίνεται το πρώτο μουσείο σύγχρονης τέχνης στον κόσμο, που προτείνει, προωθεί και υπερασπίζεται μια τέτοια δυναμική πρωτοβουλία, αφιερωμένη στη γυναικεία δημιουργία και έκφραση.

«Είναι η πρώτη φορά», τονίζει η Κατερίνα Γρέγου, καλλιτεχνική διευθύντρια του ΕΜΣΤ, «που ένα δημόσιο μουσείο εκθέτει αποκλειστικά έργα γυναικών δημιουργών, όχι μόνο στην έκθεση της συλλογής του αλλά και σε όλους τους χώρους των περιοδικών του εκθέσεων». Και συνεχίζει: «Πρόθεση και στόχος μας είναι να υπερβούμε την κυρίαρχη αφήγηση και να ανατρέψουμε συμβολικά, και όχι μόνο, την πραγματικότητα εκείνη της χρόνιας υποεκπροσώπησης των γυναικών δημιουργών σε όλα τα πεδία της τέχνης.

Το ερώτημα που θέτουμε στον νέο κύκλο εκθέσεων του Μουσείου είναι αφορμή για έναν ευρύτερο προβληματισμό. Τι θα γινόταν, πραγματικά, αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο; Και τι μορφή θα είχαν τα μουσεία αν οι γυναίκες είχαν καταλάβει τη θέση που τους αναλογούσε στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης».

Στο πλαίσιο της εκθεσιακής ανανέωσης της συλλογής θα γίνει και η πρώτη παρουσίαση ενός αριθμού έργων από τη Δωρεά Συλλογής Δ.Δασκαλόπουλου, τη σημαντικότερη δωρεά στην ιστορία του Μουσείου από την ίδρυσή του, μαζί με έργα της συλλογής του ΕΜΣΤ.

Παρουσιάζονται έργα καλλιτέχνιδων όπως οι: Ghada Amer, Helene Appel, Bertille Bak, Karla Black, Hera Buyucktasciyan, Μαρίνα Γιώτη, Diana Al Hadid, Tala Madani, Annette Messager, Tracey Moffatt, Ελένη Μυλωνά, Cornelia Parker, Agnieszka Polska, Χριστιάνα Σούλου, Άσπα Στασινοπούλου, Μαρία Τσάγκαρη, Gillian Wearing κ.ά.

Η παρουσίαση περιλαμβάνει, επίσης, τον νέο μακροχρόνιο δανεισμό ενός σημαντικού έργου της Etel Adnan, ευγενική παραχώρηση της SARADAR COLLECTION, Παρίσι/Βηρυτός.
 
Την ίδια περίοδο, και για τρεις μέρες, θα παρουσιαστεί στο Μουσείο μια σειρά από περφόρμανς της κορυφαίας καλλιτέχνιδας της περφόρμανς Alexis Blake, βραβευμένης με το Prix de Rome. Οι περφόρμανς αυτές σηματοδοτούν την πρώτη παρουσίαση της καλλιτέχνιδας στην Ελλάδα.

Το έργο της Blake συνενώνει τις εικαστικές τέχνες, την περφόρμανς και τον χορό, διερευνώντας τον τρόπο με τον οποίο το σώμα αναπαρίσταται και αντιμετωπίζεται ως αρχείο, το οποίο, στη συνέχεια, η δημιουργός εξετάζει και επαναδιαπραγματεύεται. Το έργο της ασχολείται άμεσα με την αναπαράσταση και την υποκειμενοποίηση των γυναικείων σωμάτων, ενεργοποιώντας τα, παράλληλα, ως φορείς αντίστασης. Η Blake παρουσιάζει την εμβληματική της περφόρμανς Allegory of the Painted Woman, για δύο χορεύτριες και τέσσερις μουσικούς, η οποία αμφισβητεί την αρχετυπική, πατριαρχική απεικόνιση των γυναικών στην ιστορία της τέχνης.

Eπιμέλεια: Άννα Μυκονιάτη

ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΛΗΔΑΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

Στις 14 Δεκεμβρίου το ΕΜΣΤ εγκαινιάζει την πρώτη μεγάλη αναδρομική έκθεση της ΛΗΔΑΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (1945), μιας από τις επιδραστικές καλλιτέχνιδες στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα και από τις πρωτοπόρους της φεμινιστικής τέχνης στη χώρα μας. Για πέντε σχεδόν δεκαετίες, η Παπακωνσταντίνου ανέπτυξε ένα πολύπλευρο και πολυδιάστατο έργο.

Πάντα με επίκεντρο το σώμα, η δουλειά της περιλαμβάνει περφόρμανς, γλυπτική, βίντεο, site-specific εγκαταστάσεις και ζωγραφική. Ζητήματα φύλου, σεξουαλικότητας, συλλογικής και προσωπικής μνήμης, ιστορίας, πολιτικής και οικολογίας εντοπίζονται στον πυρήνα της καλλιτεχνικής της έκφρασης. Το έργο της συνολικά αποτελεί σημείο αναφοράς για την ελληνική τέχνη, αλλά και πηγή έμπνευσης για τους νεώτερους εικαστικούς.

Εκθεσιακός χώρος -1
Επιμέλεια: Τίνα Πανδή

ΧΡΥΣΑ ΡΩΜΑΝΟΥ

Στις 14 Δεκεμβρίου, επίσης, το ΕΜΣΤ εγκαινιάζει έκθεση αφιερωμένη στο έργο της ΧΡΥΣΑΣ ΡΩΜΑΝΟΥ (1931-2006) — από τις αναγνωρίσιμες και καταξιωμένες Ελληνίδες καλλιτέχνιδες της γενιάς της.

Η παραμονή της στη Γαλλία, τα χρόνια 1961-1981, υπήρξε καθοριστική για τη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής της ταυτότητας. Ανήκε στην ομάδα των Ελλήνων καλλιτεχνών της διασποράς, οι οποίοι έζησαν και εργάστηκαν μεταπολεμικά στα μεγάλα κέντρα τέχνης του δυτικού κόσμου. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ελληνικής τέχνης, μια γυναίκα καλλιτέχνης, η Χρύσα Ρωμανού, δεν ακολούθησε απλώς τις διεθνείς καλλιτεχνικές εξελίξεις αλλά τις συνδιαμόρφωσε.

Ίσως περισσότερο γνωστή για τα κολάζ της, τα οποία συνέδεαν, με κριτική αντίληψη, διαφημίσεις και εικόνες από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και την κουλτούρα της κατανάλωσης για να σχολιάσουν τις πολιτικές και κοινωνικές πραγματικότητες της εποχής της, η ασυμβίβαστη ματιά της Ρωμανού παραμένει αιχμηρή και επίκαιρη, ακόμη και σήμερα. 

Εκθεσιακός χώρος 4ου ορόφου
Επιμέλεια: Ελένη Κούκου και Δημήτρης Τσουμπλέκας

ΔΑΝΑΗ ΑΝΕΣΙΑΔΟΥ

Την ίδια μέρα, το ΕΜΣΤ εγκαινιάζει και την πρώτη ατομική έκθεση στην Ελλάδα της Βελγο-Ελληνίδας καλλιτέχνιδας ΔΑΝΑΗΣ ΑΝΕΣΙΑΔΟΥ, D-POSESSIONS.

Γεννημένη στη Γερμανία, από γονείς ελληνικής καταγωγής και εγκατεστημένη από νεαρή ηλικία στις Βρυξέλλες, η Ανεσιάδου έχει αναπτύξει τα τελευταία 15 χρόνια μια σειρά από μεταφυσικές και προσωπικές αφηγήσεις σε ένα άκρως προσωπικό και ιδιοσυγκρασιακό έργο, το οποίο παραπέμπει στον κινηματογράφο, τις αποκρυφιστικές επιστήμες, την ελληνική αρχαιότητα και τη σύγχρονη επικαιρότητα.

Οπλισμένη με έντονο ενδιαφέρον για την ιστοριογραφία και την πολιτική, θέτει υπό αμφισβήτηση αυτό που θεωρούμε αληθινό, επισημαίνοντας τα διπλά πρότυπα και τις ψευδείς διχοτομίες του κυρίαρχου λόγου και της κουλτούρας της παραπληροφόρησης.

Η ατομική της έκθεση στο ΕΜΣΤ προσκαλεί τους επισκέπτες σε μια αλληγορική σκηνογραφία αποτελούμενη από νέα γλυπτά και κολάζ, που σχετίζονται με τον πληθωρισμό των πολιτικών και πνευματικών κρίσεων. Σαν σύγχρονη εξορκίστρια, η Ανεσιάδου επιχειρεί να εξαγνίσει και να μεταμορφώσει όχι μόνο τα προσωπικά της υλικά  αγαθά αλλά και τις ενεργειακές ροές που δονούνται γύρω μας.

Η έκθεση είναι συμπαραγωγή με το WIELS, Βρυξέλλες

Εκθεσιακός χώρος 4ου ορόφου
Επιμέλεια: Ιόλη Τζανετάκη

10 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2024
2ο ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΕΚΘΕΣEΩΝ WHAT IF WOMEN RULED THE WORLD?

Το ΕΜΣΤ εγκαινιάζει οκτώ ακόμη ατομικές παρουσιάσεις έργων γυναικών καλλιτέχνιδων.
 
Στις 10 Φεβρουαρίου 2024 εγκαινιάζεται το δεύτερο μέρος του εκθεσιακού κύκλου, αφιερωμένου στο έργο γυναικών καλλιτέχνιδων.

Περιλαμβάνει την αναδρομική έκθεση της διεθνώς αναγνωρισμένης Ιρανής ζωγράφου TALA MADANI, καθώς και ατομικές εκθέσεις των BOUCHRA KHALILI (Mαρόκο), ΜΑΛΒΙΝΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΟΥ (Ελλάδα), LOLA FLASH (HΠΑ), CLAUDIA COMTE (Eλβετία), YAELBARTANA (Ισραήλ), ΗADASSAH EMMERICH (Iνδονησία/Ολλανδία) και της υποψήφιας για το Prix Marcel Duchamp 2023 BERTILLE BAK (Γαλλία).

Το έργο της Bertille Bak, εγκαινιάζει ένα νέο πρόγραμμα του Μουσείου με τίτλο SPOTLIGHT, το οποίο θα αναδεικνύει, με μια ατομική παρουσίαση, το έργο ενός καλλιτέχνη της συλλογής του ΕΜΣΤ.

11 ΜΑΙΟΥ 2024
3o ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ ΕΚΘΕΣΕΩΝ WHAT IF WOMEN RULED THE WORLD?

 
PENNY SIOPIS

Ο κύκλος ολοκληρώνεται με την πρώτη μεγάλη μουσειακή αναδρομική έκθεση του έργου της PENNY SIOPIS, που εγκαινιάζεται στις 11 Μαΐου 2024.

Γεννημένη στη Νότια Αφρική το 1953 από Έλληνες γονείς, η Siopis έγινε γνωστή στις αρχές των δεκαετιών του 1980 και του 1990 για τους φεμινιστικούς και ιστορικούς πίνακές της αλλά και για την ενεργή στάση της σε σχέση τόσο με τα δικαιώματα των γυναικών όσο και με την αντίσταση κατά του απαρτχάιντ.

Στην εποχή μετά την εθνική απελευθέρωση της Νότιας Αφρικής, η διεπιστημονική πρακτική της διερεύνησε την ευθραυστότητα της μνήμης, τις έννοιες της αλήθειας και τις πολυπλοκότητες της προσωπικής και της συλλογικής ιστορίας, ειδικά σε μια χώρα, όπως η Νότια Αφρική, που φέρει το τραύμα του παρατεταμένου ρατσισμού.

Δουλεύοντας με ένα ευρύ φάσμα υλικών, η Siopis έχει διερευνήσει την πολιτική του σώματος, τη θλίψη και τη ντροπή, τη συλλογική ιστορία και, πιο πρόσφατα, τη σχέση μεταξύ του ανθρώπινου και του μη ανθρώπινου στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής.

Στην πορεία, έχει καθιερωθεί ως μία από τις σημαντικότερες καλλιτεχνικές φωνές στην αφρικανική ήπειρο και πέραν αυτής, και έχει γίνει σημαντικό σημείο αναφοράς και επιρροής για τους καλλιτέχνες της νεότερης γενιάς. Το ΕΜΣΤ είναι υπερήφανο που είναι σε θέση να παρουσιάσει για πρώτη φορά το έργο της καλλιτέχνιδας στο σύνολό του.

Εκθεσιακός χώρος -1
Επιμέλεια: Κατερίνα Γρέγου

ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2024

Ο επόμενος κύκλος εκθέσεων, μετά την ενότητα Κι αν οι γυναίκες κυβερνούσαν τον κόσμο; εγκαινιάζεται στις 13 Ιουνίου 2024.

Στο κέντρο αυτού του κύκλου βρίσκεται η μεγάλη διεθνής έκθεση Why Look at Animals?, εκτεινόμενη σε δύο ορόφους του Μουσείου, σε επιμέλεια της Κατερίνας Γρέγου, καλλιτεχνικής διευθύντριας του ΕΜΣΤ. Η έκθεση εμπνέεται από το ομότιτλο, ιστορικό βιβλίο του John Berger (1980), στον πυρήνα του οποίου διερευνώνται οι σχέσεις ανθρώπων και ζώων στα χρόνια της νεωτερικότητας, καθώς και η σταδιακή περιθωριοποίηση των ζώων στις ανθρώπινες κοινωνίες.

Με εκκίνηση και άξονα αυτό το νοηματικό πλαίσιο, η έκθεση επιδιώκει τον αναστοχασμό πάνω στο ζήτημα της σχέσης ανθρώπων-ζώων, όπως την αποξένωση των ανθρώπων από τα ζώα ή την απομάκρυνση των ζώων από το φυσικό τους περιβάλλον, στοχεύοντας, ταυτόχρονα, σ’ ένα δημόσιο, ανοιχτό διάλογο για την τραγική μοίρα των ζώων. Η έκθεση Why Look at Animals? προβάλλει πρωτίστως την επιτακτική ανάγκη αναγνώρισης της αυτεπίγνωσης και της ενσυναίσθησης των ζωών και των δικαιωμάτων τους.