Greek Summer Dream - Χανιά: Αυτά είναι τα 46 μυστικά που πρέπει οπωσδήποτε να ξέρεις!

Γνωστά και άγνωστα κεφάλαια του χανιώτικου μύθου αποδεικνύουν πώς σ'αυτό των τοπο τίποτα δεν είναι τυχαίο...ιστορίες και μυθοπλασίες για σημαντικά αξιοθέατα,θρυλικά μαγαζιά,τοπικά προїόντα,εξέχουσες φυσιογνωμίες,που ακόμα πλέκουν εναν ιστό μετην πόλη. Όλα οσα πρέπει να ξέρετε για τα Χανιά του χθες,του σήμερα και του αύριο...

1. ΠΑΛΙΟ ΛΙΜΑΝΙ

Αν γνωρίζετε κάτι από τα Χανιά, αυτό σίγουρα είναι το Παλιό Λιµάνι. Χτισµένο από τους Ενετούς γύρω στο 1320, είναι το σηµείο που αναµφισβήτητα µονοπωλεί τις βόλτες µας. Ζωντανό, µε µοντέρνα cafés, εστιατόρια και παλιά κτήρια που έχουν µετατραπεί σε ξενοδοχεία, αποτελεί τον νούµερο ένα τουριστικό προορισµό. Περπατήστε το από το Ναυτικό Μουσείο µέχρι το Γιαλί Τζαµισί, έχοντας µόνιµα φόντο τον περήφανο Αιγυπτιακό Φάρο, που στέκει επιβλητικός εδώ και αιώνες... Η θαλασσινή αύρα, τα παλιά κτήρια, αλλά και η έντονη τουριστική κίνηση, ειδικά το καλοκαίρι, το καθιστούν επάξια σήµα κατατεθέν της πόλης.

2. ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΟΣ ΦΑΡΟΣ

Ο ύψους 21 µ. Αιγυπτιακός Φάρος, που δεσπόζει περήφανος στο Παλιό Λιµάνι των Χανίων, είναι ένας από τους παλαιότερους στον κόσµο, µε την ιστορία του να χάνεται στα βάθη των αιώνων. Αποτελεί το πιο φηµισµένο στολίδι του λιµενοβραχίονα και, αν και... αιγυπτιακός στο όνοµα, στην πραγµατικότητα είναι δηµιούργηµα των Ενετών. Με τον καιρό υπέστη σηµαντικές φθορές και έπρεπε να περάσουν περισσότερα από 200 χρόνια, µέχρι τη δεκαετία 1830-40, για να ανακατασκευαστεί από τους Αιγυπτίους. Έτσι, ο φάρος δεν κέρδισε απλώς το όνοµα που τον «συνόδευσε» στους αιώνες, αλλά απέκτησε και ένα από τα πλέον ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στυλ παγκοσµίως - η βάση του έχει οκταγωνικό σχήµα, το µεσαίο τµήµα έχει 16 γωνίες, ενώ η κορυφή του είναι κυκλική και µοιάζει µε µιναρέ!

3. ΓΙΑΛΙ ΤΖΑΜΙΣΙ

Το τέµενος του Κιουτσούκ Χασάν (πρώτου φρουράρχου των Χανίων), ή Γιαλί Τζαµισί (τζαµί του γιαλού), όπως επικράτησε να λέγεται, στέκει ως εξαιρετικό δείγµα αναγεννησιακής ισλαµικής αρχιτεκτονικής του β' µισού του 17ου αι., αποτελώντας στολίδι για το λιµάνι (το σχέδιό του αποδίδεται σε Αρµένιο αρχιτέκτονα). Στο παρελθόν η αυλή του ήταν γεµάτη φοινικόδεντρα και τάφους πασάδων, ενώ είχε κι έναν µικρό µιναρέ, που κατεδαφίστηκε το 1923, χρονιά που σταµάτησε να λειτουργεί. Στο πέρασµα του χρόνου εδώ βρήκαν φιλόξενη στέγη το Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, το Γραφείο Πληροφοριών του Ε.Ο.Τ., ενώ σήµερα στο χώρο του λαµβάνουν χώρα πολιτιστικά δρώµενα.

4. Νεώρια

Αγέρωχα και πεισµατικά αντιστεκόµενα στο πέρασµα του χρόνου, τα 17 λιθόκτιστα νεώρια (arsenali) αποτελούσαν ανέκαθεν landmarks απόλυτα συνυφασµένα µε το Παλιό Λιµάνι. Τα υπόστεγα θολωτά κτίσµατα στέκουν στη σειρά και µαγνητίζουν τα βλέµµατα, υπηρετώντας σήµερα ταυτόχρονα τη µνήµη αλλά και την πολιτιστική ταυτότητα της σύγχρονης πόλης. Αλλοτινά σηµεία απόσυρσης, συντήρησης και προστασίας του στόλου κατά το βαρύ χειµώνα, ανεγέρθηκαν το 1497, ήταν ανοιχτά προς τη θάλασσα και διακρίνονταν σε δύο τµήµατα. Από το ανατολικό, σώζονται µονάχα δύο, µε ένα από αυτά να λειτουργεί ως παράρτηµα του Ναυτικού Μουσείου, ενώ από το βόρειο «γλίτωσαν» µόνον 7.

5. ΝΕΩΡΙΟ ΜΟΡΟ 
Νεώριο, Παλιό Λιµάνι, Τ. 28210 40265

Στην άκρη του λιµανιού, το βοµβαρδισµένο Νεώριο, γνωστό µέχρι πρόσφατα ως το εγκαταλειµµένο «ασκεπές Νεώριο», στον ανατολικό µυχό του Ενετικού Λιµανιού, φτιάχτηκε από την αρχή για να δώσει το 2011 τη θέση του στον Ιστιοπλοϊκό Όµιλο Χανίων. Πρωτοχτίστηκε στις αρχές του 16ου αιώνα από τον Ενετό Προβλεπτή Μόρο και σήµερα, εκτός από έδρα του οµίλου, λειτουργεί ως καφέ, ενώ φιλοξενεί εκθέσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, σεµινάρια, προβολές και µουσικά events. Mάλιστα, η µελέτη αποκατάστασής του βραβεύτηκε! Καθηµερινά από τις 8:00-όσο πάει.

6. Μεγάλο Αρσενάλι
Ακτή Τοµπάζη 31, Πλατεία Κατεχάκη, Τ. 28210 40201, www.kam-arsenali.gr

Αναµφίβολα, δεσπόζουσα θέση ανάµεσά στα Νεώρια του Λιµανιού έχει το Μεγάλο Αρσενάλι, το τελευταίο προς τα δυτικά κτήριο του συγκροτήµατος. Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε το 1600 ως έδρα της ενετικής ναυαρχίδας. Καθώς η αρχική του χρησιµότητα παρήλθε, κατά περιόδους φιλοξένησε το σχολείο της χριστιανικής κοινότητας, στέγασε θεατρικές παραστάσεις (από το 1892), λειτούργησε ως δηµοτικό νοσοκοµείο (από το 1923), ενώ την περίοδο 1928-1941 αποτέλεσε το δηµαρχείο της πόλης. Ο Β' Παγκόσµιος Πόλεµος το άφησε βοµβαρδισµένο, σε σηµείο που χρειάστηκε µια σειρά εκτεταµένων ανακατασκευών για να καταστεί εκ νέου αξιοποιήσιµο. Σήµερα συνιστά την ιδανική στέγη για τις δραστηριότητες του Κέντρου Αρχιτεκτονικής Μεσογείου (Κ.Α.Μ.), ως πολυχώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων, συνεδρίων, σεµιναρίων, εργαστηρίων, εκθέσεων, συναυλιών, αλλά και µικρής κλίµακας θεατρικών παραστάσεων.

7. ΦΡΟΥΡΙΟ ΦΙΡΚΑ

Μπορεί σήµερα να στεγάζει το Ναυτικό Μουσείο, όµως το Φρούριο Φιρκά, στη βόρεια πλευρά της Ακτής Κουντουριώτου, στέκει από το 1645 άγρυπνος φρουρός, ως διαχρονικό σύµβολο ελευθερίας για την Κρήτη. Στα τουρκικά σηµαίνει «στρατώνας», όµως οι Βενετοί ήταν αυτοί που ανήγειραν το κτίσµα ως οχυρωµατικό έργο, µε σκοπό την προστασία της εισόδου του λιµανιού από εχθρικά πλοία. Αυτό, ωστόσο, που το καθιστά εξαιρετικά σηµαντικό είναι πως στον γωνιακό πυργίσκο του υψώθηκε την 1η Δεκεµβρίου 1913 επίσηµα η ελληνική σηµαία για την Ένωση της Κρήτης µε την Ελλάδα, παρουσία του βασιλιά Κωνσταντίνου, του πρωθυπουργού Βενιζέλου, του ναυάρχου Κουντουριώτη αλλά και πλήθους αγωνιστών και κόσµου που ζητωκραύγαζε.

8. ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ

Το Porto Veneziano ήταν το πρώτο ξενοδοχείο που λειτούργησε στην προκυµαία του παλιού ενετικού λιµανιού, ενώ η ιδανική του θέση (10΄ µε τα πόδια από την Παλιά Πόλη και το κέντρο) το κατέτασσε ανέκαθεν στις επιλογές για διαπρεπείς προσωπικότητες από όλους τους χώρους, που µαγεύονταν από την αριστοκρατική του ατµόσφαιρα και την κοσµοπολίτικη ιδιοσυγκρασία του.

Το ιστορικό του κτήριο στέκει αγέρωχο µέχρι τις µέρες µας, έχοντας ασφαλώς υποστεί τις αναγκαίες για το σταµάτηµα της φθοράς του χρόνου ανακαινίσεις, καλωσορίζοντας τον επισκέπτη µε γενναίες δόσεις αυθεντικής φιλοξενίας και ιστορικότητας. Στα ίδια χνάρια βαδίζει και από το 1968, όταν ανεγέρθη από τους αδελφούς Όθωνα & Ευάγγελο Αναστασάκη, το επιβλητικό ξενοδοχείο Κύδων, στην πλατεία της ιστορικής aγοράς! Εφάµιλλο σύµβολο της πόλης και της κρητικής ψυχής, το όνοµά του αντλεί έµπνευση από τον Κύδωνα, τον φηµισµένο βασιλιά της αρχαίας πόλης Κυδωνίας (σηµερινά Χανιά).

9. ΟΔΟΣ ΑΓΓΕΛΟΥ

Βορειοδυτικά της Παλιάς Πόλης, δίπλα στο Ναυτικό Μουσείο, συναντάµε τυχαία τη γραφική οδό Αγγέλου, που οδηγεί στη συνοικία του Τοπανά (Τοπ Χανά). Βενετσιάνικα αρχοντικά, σπίτια από την οθωµανική περίοδο, αλλά και ολοκαίνουρια boutique hotels κερδίζουν µε την πρώτη µατιά τις εντυπώσεις του ανυποψίαστου περιηγητή. Ένα τόσο δα δροµάκι, µε έντονη όµως πολιτιστική ιστορία, που µπορεί κάλλιστα να υπερηφανεύεται για τα δύο χαρακτηρισµένα ως διατηρητέα βενετσιάνικα κτίσµατά του, όπως και για το ψηλότερο (πενταώροφο) πέτρινο τούρκικο κτήριο στο λιµάνι. Στέκι καλλιτεχνών και όχι µόνο, η οδός Αγγέλου δεν αποτελεί τυχαία το πιο ερωτεύσιµο σοκάκι της Παλιάς Πόλης!

10. FAGOTTO BAR
Αγγέλου 16, Τ. 28210 71877

Το πρώτο και µοναδικό αυθεντικό εν ενεργεία jazz classic bar στην Ελλάδα εντοπίζεται στη γραφική οδό Αγγέλου, κοντά στο Λιµάνι. Στεγάζεται από το 1977 σε ένα κτήριο του 15ου αι. και έχει ανακηρυχθεί διατηρητέο µνηµείο ήδη από το 1948 - η υπόλοιπη Παλιά Πόλη µόλις το 1965. Από τα σηµεία που λατρεύει κανείς στο νησί, για το ατµοσφαιρικό location (πρώην κρατητήριο του ενετικού διοικητηρίου), τις απίστευτες µουσικές, την ενηµερωµένη κάβα και την εκπληκτική ατµόσφαιρα. Καλλιτεχνικό στέκι συνάντησης, συζητήσεων, ιδεών και επικοινωνίας, πρόκειται, όπως µας ανέφερε ο Κώστας Λειβαδάς, ο οποίος µεγάλωσε εκεί µέσα, για «µια χρονοµηχανή που καταργεί τις χρονικές διαφορές και µυεί στη µαγεία της νύχτας». Από εδώ, µας εξήγησε, έχουν περάσει πολύ σπουδαίοι ξένοι και Έλληνες καλλιτέχνες, µεταφέροντας το µύθο του εκτός συνόρων. «Ήταν το µπαράκι του Ούλοφ Πάλµε. Εδώ ξεκίνησε ο Διονύσης Τσακνής, που ερχόταν µε µια κιθάρα σαν ναύτης το 1979». Ενώ θυµάται πως «η σύνθεσή του άλλαζε κάθε ώρα, συνιστώντας µια ετερόκλητη παλέτα!». Σήµερα, εν έτει 2014, συνεχίζει να µας ταξιδεύει µε τις jazz, blues, swing µουσικές του Πέτρου, ενώ το µύθο του διατηρεί δυναµικά η δεύτερη γενιά. Μάλιστα, τα τελευταία δύο χρόνια λειτουργεί και καλοκαίρι, µε τραπεζάκια έξω στο πολυφωτογραφηµένο σοκάκι! Καθηµερινά από τις 21:00. Μη χάσετε τα lives!

11. Δηµοτική Αγορά

Η πρώτη εµπορική αγορά της χώρας (έκλεισε πέρσι τα 100 χρόνια λειτουργίας της), σε σχήµα ελεύθερου σταυρού και στα πρότυπα της σκεπαστής αγοράς της Μασσαλίας, πρωτολειτούργησε το 1913, µε τα επίσηµα εγκαίνιά της να γίνονται από τον τότε Πρωθυπουργό της Ελλάδας Ελ. Βενιζέλο! Από το 1980 το τεράστιο κτίσµα των 4.000 τ.µ. έχει ανακηρυχθεί διατηρητέο µνηµείο. Κατά κύριο λόγο, στο ανατολικό και δυτικό τµήµα στεγάζονταν κρεοπωλεία, στο άκρο της δυτικής στοάς τα ιχθυοπωλεία και στο βόρειο και νότιο τα οπωρολαχανοπωλεία. Σήµερα, σε αυτή υπάρχουν περίπου 70 στεγαζόµενα καταστήµατα, που πωλούν ποικίλα αγαθά καθηµερινής κατανάλωσης και µια πλούσια γκάµα από κρητικά προϊόντα, ενώ στους κόλπους της θα συναντήσετε παραδοσιακά µαγειρεία, καφενεία και πατσατζίδικα! Ανοιχτά Δευτ., Τετ., Σάβ. 08:00-17:00, Τρ., Πέµ., Παρ. 08:00-21:00.

12. ΣΤΙΒΑΝΙΑ

Στην οδό Σκρύδλωφ, γνωστή ως Στιβανάδικα, µπορεί τα παλιά εργαστήρια των τσαγκάρηδων να έχουν δώσει τη θέση τους σε τουριστικά µαγαζιά, όµως ανάµεσα στους αµέτρητους πάγκους και τα κάθε λογής τοπικά προϊόντα, βρίσκεται και το µαγαζάκι του κου Λευτέρη Πιρπινάκη. Ένας από τους τελευταίους αυθεντικούς µάστορες, κατασκευάζει µε µεράκι εδώ και 65 χρόνια ανθεκτικές δερµάτινες κρητικές µπότες σε όλα τα µεγέθη, κατόπιν παραγγελίας. Όσο για την τιµή; Ένα χειροποίητο ζευγάρι κοστίζει γύρω στα €150.

13. ΚΡΗΤΙΚΑ MΑΧΑΙΡΙΑ
Παραδοσιακό Μαχαιροποιείο «Ο Αρµένης», Σήφακα 14,Τ. 28210 54434

Αυτό που λέµε κρητικό µαχαίρι -το σύµβολο της περηφάνιας των Κρητικών-, αν και η ιστορία του ξεκινά στα χρόνια της Ενετοκρατίας, πήρε τη µορφή µε την οποία το γνωρίζουµε σήµερα κατά την Τουρκοκρατία και καθιερώθηκε ως αναπόσπαστο κοµµάτι της καθηµερινής ανδρικής φορεσιάς των Κρητικών. Υπάρχουν τρεις βασικοί τύποι: το «βοσκοµάχαιρο», ο «µπασαλής» και το κλασικό, γνωστό ως «σαΐτα». Μπορείτε να τα βρείτε στο παραδοσιακό µαχαιροποιείο του Αρµένη, µε την τέταρτη γενιά να βρίσκεται στο τιµόνι! Οι τιµές κυµαίνονται από €5 έως €1.500, ενώ, αν πρόκειται για συλλεκτικά κοµµάτια, η αξία τους εκτινάσσεται στα €3.000.

14. ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΛΗ ΝΤΑΛΙΑΝΗ

Με τον µιναρέ να επιβλέπει σιωπηλά από ψηλά και τα παλιά πετρόκτιστα σπίτια µε τα ενετικά στοιχεία να κυριαρχούν ανάµεσα στα στενά, δεν είναι τυχαία η πιο γραφική γωνιά των Χανίων. Η αναβίωση, όµως, της Νταλιάνη είναι θέµα των τελευταίων ετών. Άλλωστε, πριν από λίγα χρόνια δεν περνούσε ψυχή από αυτή την πρώην «κακόφηµη» γειτονιά. Το µικρό στενάκι, στην περιοχή της Σπλάντζιας, πεζοδροµήθηκε και έχει µετατραπεί την τελευταία πενταετία σε ένα από τα πιο trendy σηµεία για νυχτερινές βόλτες και, ταυτόχρονα, η πιο δυνατή περαντζάδα της Παλιάς Πόλης. Μεζεδοπωλεία και µπαράκια συγκεντρώνουν την πλειονότητα των θαµώνων, δίνοντας ζωή στο άλλοτε εγκαταλειµµένο δροµάκι.

15. ΠΛΑΤΕΙΑ 1821 (ΣΠΛΑΝΤΖΙΑ)

Μεταξύ του Παλιού Λιµανιού και του Κουµ Καπί, υπάρχει µια περιοχή που φέρνει στο νου εικόνες από γειτονιά των παιδικών µας χρόνων... Η παλιά τουρκική συνοικία -κάποτε απροσπέλαστη για τους χριστιανούς- στην αυγή της ιστορίας της αποτελούσε τον τόπο τον οποίο λάµπρυνε η παρουσία του µινωικού ανακτόρου της Κυδωνίας, της δεύτερης µεγαλύτερης πόλης της Κρήτης. Η Πλατεία 1821, µε τον ιστορικό αιωνόβιο πλάτανο (που χρησιµοποιήθηκε από τους Τούρκους για παραδειγµατικές θανατικές εκτελέσεις, µε χαρακτηριστική περίπτωση τον Επίσκοπο Μελχισεδέκ το 1821) και την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, τη µοναδική µε καµπαναριό και µιναρέ (όταν τον Αύγουστο του 1645 οι Τούρκοι κατέλαβαν τα Χανιά, άρπαξαν το ναό και τον µετέτρεψαν σε τζαµί), σήµερα έχει µετατραπεί στο πιο hip σηµείο των Χανίων, που προσελκύει κόσµο καθ' όλη τη διάρκεια της ηµέρας µε τα ψαγµένα µπαράκια του! Βορειότερα, βρίσκονται τα ερείπια του µοναστηριού του τάγµατος των Δοµινικανών, που χτίστηκε το 1320 και επί Τουρκοκρατίας χρησίµευε ως στρατώνας των γενιτσάρων.

16. ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ «ΚΡΗΤΙΚΟ ΣΠΙΤΙ»
Χάληδων 46Β, στη στοά της Καθολικής Εκκλησίας, Τ. 28210 90816

Η λαογραφική παράδοση του νησιού κατά τον 18ο-19ο αι. αποκαλύπτει έναν ξεχασµένο κόσµο µέσα από αναπαραστάσεις εσωτερικών χώρων ενός τυπικού αγροτικού χανιώτικου σπιτιού, αντικείµενα καθηµερινής χρήσης, εργαλεία, πρώτες ύλες και προϊόντα της παραδοσιακής οικοτεχνίας, βιοτεχνίας και αγροτικής ζωής. Tip: Στο εργαστήριο του µουσείου γίνονται αντιγραφές παλιών κεντηµάτων αλλά και δηµιουργία «κεντητικών» πινάκων. Είσοδος: €2. Καθηµερινά, εκτός Κυρ., 09:00-15:00, 18:00-21:00.

17. ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Χάληδων 20, Τ. 28210 90334

Στεγάζεται από το 1963 στο καθολικό της ενετικής µονής των Φραγκισκανών Μοναχών του 16ου αιώνα. Η προβολή της πολιτιστικής κληρονοµιάς του τόπου γίνεται µέσα από εκθέµατα των Μινωικών χρόνων, της ύστερης Νεολιθικής εποχής, αλλά και των ιστορικών χρόνων, από την Eποχή του Σιδήρου (1η χιλιετία π.Χ.). Τip: Το έτος 2000 δωρήθηκε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χανίων η ενδιαφέρουσα συλλογή Κωνσταντίνου, Μαρίκας και Κυριάκου Μητσοτάκη. Καταλαµβάνει τρεις µικρές αίθουσες στα βόρεια και σε επαφή µε το ναό του Αγίου Φραγκίσκου. Είσοδος: €2. Καθηµερινά, εκτός Δευτ., 09:00-16:00.

18. ΜΟΥΣΕΙΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΙΑΣ

Κτήριο 13-03, Βιοτεχνικό Πάρκο Χανίων, Τ. 28210 51003

Η ίδρυσή του, που εγκαινιάστηκε το 2005, ήταν πρωτοβουλία του ιδρυτή της εφηµερίδας «Χανιώτικα Νέα», Γιάννη Γαρεδάκη, ο οποίος σε όλη του τη ζωή συγκέντρωνε σπάνια µηχανήµατα, εκδόσεις και εργαλεία τυπογραφίας. To µοναδικό στο είδος του στην Ελλάδα µουσείο περιλαµβάνει περίτεχνα τυπογραφικά πιεστήρια και άλλα µηχανήµατα, καθώς και εργαλεία και αντικείµενα που παρουσιάζουν την εξέλιξη της τυπογραφίας από τη γέννησή της, την εποχή του Γουτεµβέργιου, µέχρι τις µέρες µας. Είσοδος: €2. Καθηµερινά, εκτός Δευτ., 10:00-14:00, Τετ., Παρ. 18:00-21:00.

19. ΝΑΥΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ

Ακτή Κουντουριώτη, Τ. 28210 91875, www.mar-mus-crete.gr

Το χαρακτηριστικό κόκκινο κτήριο, που αποτελεί το κυρίως τµήµα του µουσείου, εντός του φρουρίου Φιρκά, δεσπόζει στην άκρη του Παλιού Λιµανιού, καταλαµβάνει δύο ορόφους µε περίπου 2.500 εκθέµατα ταξινοµηµένα κατά ιστορικές περιόδους. Περιλαµβάνει µακέτες πλοίων, διάφορα ναυτικά όργανα και συσκευές, όπως διαστηµόµετρα, βαρόµετρα, επιλέµβιες µαγνητικές πυξίδες κ.ά., πίνακες ζωγραφικής, προσωπογραφίες, αυθεντικές ιστορικές φωτογραφίες, στολές και άλλα ενθυµήµατα. Tip: Εντύπωση προκαλεί το πρόγραµµα ανακατασκευής ενός µινωικού πλοίου, που πραγµατοποίησε µάλιστα τον πειραµατικό του απόπλου από το λιµένα των Χανίων στις 29 Μαΐου 2004. Είσοδος: €3. Καθηµερινά 09:00-17:00, Κυρ. 10:00-18:00.

20. ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ & ΜΕΤΑΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΣΥΛΛΟΓΗ

Το πλούσιο αρχαιολογικό υλικό αποτέλεσε µια συλλογή, στην οποία καταγράφεται η ιστορική πορεία του δυτικότερου νοµού της Κρήτης από τα παλαιοχριστιανικά χρόνια έως και την Τουρκοκρατία. Αντιπροσωπευτικά δείγµατα εκτίθενται στο ναό του San Salvatore των Φραγκισκανών (15ος-17ος αι.) επί της Θεοτοκοπούλου. Είσοδος: €2. Καθηµερινά, εκτός Δευτ., 08:00-15:00.

21. ΔΗMΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ
Χάληδων 98-102, Τ. 28210 92294, 36190, www.pinakothiki-chania.gr

Eγκαινιάστηκε τον Απρίλιο του 2002 και, πέρα από τις περιοδικές εκθέσεις Eλλήνων και ξένων καλλιτεχνών, αποτελεί κέντρο πολιτιστικής παιδείας. Έχοντας ως βάση τα εικαστικά, καταπιάνεται µε ένα ευρύτερο φάσµα δραστηριοτήτων, όπως παρουσιάσεις χαρακτικής, φωτογραφίας και εκδόσεις πολυτελών βιβλίων των συµµετεχόντων. Είσοδος: €2. Καθηµερινά, 10:00-14:00 & 19:00-22:00, Σάβ. 10:00-14.00.

22. ΤΑ ΔΥΟ ΛΟΥΞ

Σαρπηδόνος 8, Τ. 28210 52515

Ήταν 30 χρόνια πριν, όταν η Μαρία Τσώνου και ο σύζυγός της, Νίκος, έφτασαν από τη Θεσσαλονίκη στα Χανιά για να κάνουν µια νέα αρχή. Η απόφασή τους να ανοίξουν ένα καφενείο εκτός τουριστικής... πεπατηµένης, σε ένα σοκάκι κοντά στα Νεώρια, ακουγόταν εκείνη την εποχή σχεδόν παράτολµη! Όµως οι ίδιοι ήθελαν να δηµιουργήσουν ένα στέκι διαφορετικό από τα άλλα... Τότε, λοιπόν, γεννήθηκε το Καφφενείον τα Δύο Λουξ! Μέσα σε έξι µόλις µήνες αγαπήθηκε για την ενέργεια, την ανεπιτήδευτη ατµόσφαιρα και τη φιλοξενία του, αλλά και για το γεγονός ότι σε αυτό συνυπήρχαν αρµονικά από φοιτητόκοσµος µέχρι σπουδαίοι καλλιτέχνες. Την ίδια αύρα, δηλαδή, που νιώθουµε και σήµερα, 30 χρόνια µετά. Συνυφασµένο µε τις λέξεις «ανατροπή» και «πρωτοπορία», αποτελεί meeting point, ενώ ο άλλοτε χωµατόδροµος της Σαρπηδόνος έχει µετατραπεί σήµερα σε ένα από τα πιο ζωντανά σηµεία της πόλης! Εδώ ερχόµαστε για καφέ, τσικουδιά, µπύρα αλλά και σπιτικά γλυκά. Η µουσική κινείται µεταξύ εναλλακτικής εγγλέζικης σκηνής και ροκ ακουσµάτων, από τους 7 dj's που εναλλάσσονται ανά ηµέρα! Άλλωστε, τα Δύο Λουξ δεν είναι ένα ακόµα cafe bar αλλά θεσµός! Ανοιχτά από τις 8:00.

23. ΜΠΥΡΑ ΧΑΡMΑ

www.cretanbeer.gr

Κι όµως, τα Χανιά έχουν την... µπύρα τους! Η αγνή και φυσική µπύρα Χάρµα είναι δηµιούργηµα του Γιάννη Λιονάκη, ο οποίος ξεκίνησε την παραγωγή της το 2007. Παρασκευασµένη µόνο από αγνές, φυσικές πρώτες ύλες και µε συνταγή που ανταποκρίνεται στον γερµανικό νόµο περί «αγνότητας του ζύθου» του 1516 αποτελεί το καµάρι της ζυθοποιίας! Με πρώτες ύλες, λυκίσκο και βύνη, από την Ευρώπη, είναι φρέσκια, χωρίς καµιά µηχανική επεξεργασία, πρόσθετα, συντηρητικά ή σταθεροποιητές, και φτιάχνεται αποκλειστικά στα Χανιά. Ξανθιά ή µαύρη σε βαρέλι, τύπου lager, είναι απολύτως γευστική και αρωµατική, διατηρώντας τα θρεπτικά συστατικά των πρώτων υλών και της µαγιάς, η οποία έχει υψηλή διατροφική αξία. Σε όποια ταβέρνα ή bar καθίσετε, προτιµήστε τη! Όπως µας ενηµέρωσε ο ίδιος ο παραγωγός, αυτό το διάστηµα πειραµατίζεται µε µια νέα µπύρα, την American Pale Ale, ενώ στα άµεσα σχέδιά του είναι η επέκταση για αύξηση της παραγωγής.

24. ΜΑΝΩΛΙΚΑΚΗΣ Α.Ε.

ΒΙΟ.ΠΑ., Σούδα, Τ. 28210 23524 & 5

Η φίρµα Μανωλικάκη είναι ο αρχαιότερος οίκος καφέδων στην Ελλάδα, µε µονοπωλιακή διάθεση στην Κρήτη για πάνω από 50 χρόνια. Μέχρι και τις µέρες µας, η ιστορική οικογένεια είναι γνωστή για τον ελληνικό καφέ που απολάµβαναν ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο πρίγκιπας Γεώργιος. Πάµε πίσω στο 1886, όταν ο Κωνσταντίνος Μανωλικάκης ξεκίνησε στο χώρο της επεξεργασίας και της εµπορίας καφέ, ενώ παράλληλα εισήγε ζάχαρη και τσάι. Το 1932, τα παιδιά του εγκαινίασαν και την επεξεργασία και τυποποίηση καπνού, µε την ονοµασία Νέα Κρητική Καπνοβιοµηχανία (τα τσιγάρα Άσσος). Η διάθεσή του γινόταν στην αγορά της Κρήτης µέχρι το 1946, ενώ έξι χρόνια αργότερα η δραστηριότητα επεκτάθηκε στον τοµέα της χυµοποίησης φρούτων τοπικής παραγωγής, µε τους συµπυκνωµένους ζαχαρούχους χυµούς πορτοκαλιού, λεµονιού και βύσσινου να τροφοδοτούν την αγορά όλης της Ελλάδας µέχρι το 1977. Μάλιστα, λόγω της άριστης ποιότητάς τους, τις χρονιές 1955-1956 απέσπασαν χρυσά µετάλλια στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.

Σήµερα, η εταιρεία συνεχίζοντας την παράδοση, συµµετέχει στο εργοστάσιο παραγωγής καφέδων µε την επωνυµία Ενωµένα Καφεκοπτεία Κρήτης, όπου παράγεται ο οµώνυµος τυποποιηµένος καφές. Εκτός από τον ελληνικό, ο οποίος ξεχωρίζει για το χαρµάνι του, η εταιρεία είναι αποκλειστική αντιπρόσωπος στη Δυτική Κρήτη της ιταλικής φίρµας Segafredo®, εισάγει συσκευασµένο εσπρέσο από την ιταλική εταιρεία Essse Cafe, εκλεκτές ποικιλίες Arabica και τρεις επιλογές καφέ φίλτρου. Σήµερα, στην έδρα της εταιρείας, στο Βιοτεχνικό Πάρκο (ΒΙΟ.ΠΑ.) Σούδας, σε ένα υπερσύγχρονο κέντρο αποθήκευσης και διανοµών, συναντάµε στα ηνία την 4η γενιά, την κόρη του Κωνσταντίνου, Ειρήνη Μανωλικάκη.

25. ΤΥΡΟΚΟMΕΙΟ MΠΑΛΑΝΤΙΝΟΣ

Η κρητική γραβιέρα δεν είναι µόνο αναπόσπαστο κοµµάτι της διατροφής των κατοίκων, αλλά χαίρει και διεθνούς φήµης. Η ξεχωριστή της γεύση είναι αποτέλεσµα της διαδικασίας παραγωγής της, που ανάγεται πραγµατικά σε τέχνη. Για να µυηθούµε στα µυστικά της, φτάσαµε στο Βαρύπετρο Νέας Κυδωνίας, στο τυροκοµείο Μπαλαντίνος. Η οικογένεια πρωτοστατεί στο χώρο της τυροκοµίας, µε ιστορία που γυρίζει στο 1928, όταν ο προπάππους των σηµερινών ιδιοκτητών ξεκίνησε από το χωριό Θέρισο να ασχολείται µε την κτηνοτροφία και την παραγωγή τυροκοµικών προϊόντων. Το 1951, ανοίγει τις πόρτες του το πρώτο κατάστηµα και σταδιακά τα προϊόντα Μπαλαντίνος κερδίζουν τις κορυφαίες θέσεις στην προτίµηση των καταναλωτών όλης της Κρήτης, αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας. Σήµερα, στο υπερσύγχρονο εργοστάσιο στο Βαρύπετρο, η παραγωγή γίνεται ακόµα µε τον παραδοσιακό τρόπο από τον Σταµάτη Μπαλαντίνο, 43 χρόνια τυροκόµο, επενδύοντας και στη σύγχρονη τεχνολογία και σε ένα άριστο δίκτυο, από τον γαλακτοπαραγωγό ως τη διανοµή του τελικού προϊόντος.

Το αποτέλεσµα είναι η επιχείρηση, πιστοποιηµένη µε ISO 22000 και βραβευµένη µε 5 βραβεία γεύσης, να έχει κατακτήσει επάξια την τοπική αγορά, προσφέροντας όλη την πεµπτουσία της κρητικής τυροκοµίας (γραβιέρα Κρήτης, κεφαλοτύρι, πηχτόγαλο, τυροµάλαµα, ανθότυρος & ξηρός ανθότυρος, στάκα και γιαούρτι). Με την τέταρτη γενιά (γνωρίσαµε τον Σπύρο Μπαλαντίνο) να αναλαµβάνει, στόχος είναι να αυξηθεί η παραγωγική δυνατότητα, έτσι ώστε να αντεπεξέρχονται στην αυξανόµενη ζήτηση. Αναζητήστε τα προϊόντα Μπαλαντίνος στο κατάστηµα στην πόλη!

26. ΝΕΡΟ ΣΑΜΑΡΙΑ

T. 28250 83310, www.etanap.gr

Με όνοµα συνυφασµένο µε το φαράγγι της Σαµαριάς , το νερό Σαµαριά (µετά από πρωτοβουλία του εκλιπόντος Αρχιεπίσκοπου Ειρηναίου Γαλανάκη) µας ξεδιψάει... από το 1978! Πηγάζει από τον ψηλότερο ορεινό όγκο του νησιού, τα Λευκά Όρη, φιλτράρεται µε τον πιο φυσικό τρόπο και είναι ένα από τα πιο ευεργετικά φυσικά νερά! Μάλιστα, φέτος κατέκτησε µια σηµαντική παγκόσµια διάκριση, αφού κατέλαβε τη δεύτερη θέση ανάµεσα σε 125 συµµετοχές από όλο τον κόσµο σε διεθνή διαγωνισµό στις Η.Π.Α.!

27. ΛΕΥΚΑ ΌΡΗ

Βαθιές χαράδρες, φαράγγια, κακοτράχαλες ράχες µε επιβλητικούς βράχους, αλλά κυρίως 50 αγέρωχες βουνοκορφές, µόνιµα σκεπασµένες από χιόνι (εξού και το όνοµα), συνθέτουν το γεωφυσικό προφίλ των Λευκών Ορέων, που οι ντόπιοι αποκαλούν «Μαδάρες» (δηλ. «Γυµνές», λόγω της άνυδρης περιοχής). Τα Λευκά Όρη εκτείνονται σε 30 χλµ., ενώ οι Πάχνες είναι η ψηλότερη κορυφή τους (2.454 µ.).

28. ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ ΤΕΜΕΝΙΑ

Τεµένια & 6η Παρόδος Λεωφ. Κ. Καραµανλή, Τ. 28210 83274, www.temenia.com

Από ένα ορεινό σηµείο στα Χανιά, σε 850 µ. υψόµετρο και χωρίς καν ηλεκτρικό ρεύµα το 1954, ο Γιώργος Γαροφαλάκης ξεκίνησε την οικογενειακή του επιχείρηση. Με κύριο συστατικό το φυσικό νερό των ιαµατικών πηγών των Τεµενίων και µυστική συνταγή, φτιάχνονται τα οµώνυµα αναψυκτικά. Η παρασκευή τους γίνεται µε την πρόσµειξη της πηγαίας καθαρότητας των νερών µε υλικά και φρούτα ντόπιων παραγωγών και το αποτέλεσµα είναι µοναδικής γεύσης ελληνικά αναψυκτικά: πορτοκαλάδα, λεµονάδα, µανταρίνι, γκαζόζα, µπυράλ, σόδα και ανθρακούχο νερό, ενώ πέρσι µεγάλη επιτυχία είχε και το ice tea! Με βασικό προϊόν το φηµισµένο µπυράλ, τα προϊόντα εξάγονται εκτός Κρήτης και εκτός Ελλάδας.

29. ΙΝ.ΚΑ SUPER MARKET

Επισκοπή Αγιάς, Τ. 28210 36900, www.inka-sm.gr

Από το 1979 που λειτούργησε το πρώτο super market στην οδό Ν. Επισκόπου & Μίνωος στα Χανιά, ο Προµηθευτικός και Καταναλωτικός Συνεταιρισµός Μελών Ινστιτούτου Καταναλωτών (ΙΝ.ΚΑ) έχει γίνει συνώνυµο της Κρήτης, βοηθώντας παράλληλα στην προβολή και ανάδειξη της ανταγωνιστικότητας των ντόπιων προϊόντων. Με ένα µεγάλο δίκτυο καταστηµάτων (πλήρως εξοπλισµένων εµπορικά) στο νησί, προσφέρει ποιότητα και προσιτές τιµές. Φέτος µάλιστα γιορτάζει τα 35 χρόνια του, ενώ έχει ήδη καθιερωθεί ανάµεσα στους ισχυρούς επιχειρηµατικούς παράγοντες του τόπου, µε σεβασµό στους καταναλωτές αλλά και µε σηµαντικό κοινωνικό και φιλανθρωπικό ρόλο σε ιδρύµατα, σωµατεία και κοινωνικούς φορείς των Χανίων. Από το πρώτο κατάστηµα το 1979 και τους 6 συνολικά εργαζόµενους, σήµερα αριθµεί 29 και 760 αντίστοιχα, ενώ τα µέλη του από 482 έχουν φθάσει τα 5.743 και συνεχώς αυξάνονται!

30. ΧΑΛΕΠΑ

Η αλλοτινή αριστοκρατική γειτονιά (αποτελούσε, µάλιστα, χωριστό δήµο στις αρχές του 20ού αι.) αποπνέει ακόµα την αίγλη άλλων εποχών. Το υγιεινό της κλίµα είχε προσελκύσει ήδη από τα µέσα του 19ου αι. µερικούς από τους πιο εύπορους χριστιανούς και µουσουλµάνους, οι οποίοι έχτισαν εδώ τα αρχοντικά τους. Κοντά σ' αυτούς εγκαταστάθηκε και η ευρωπαϊκή, κυρίως διπλωµατική και εµπορική, παροικία της τότε πρωτεύουσας της Κρήτης και η Χαλέπα εξελίχθηκε σε κέντρο... ζυµώσεων. Από αυτό το άτυπο διπλωµατικό σχολείο ξεπήδησαν προσωπικότητες σαν τον Ελευθέριο Βενιζέλο, αλλά και τον Σοφοκλή Βενιζέλο και τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, που γεννήθηκαν εδώ. Στο αποκορύφωµα της ακµής της φτάνει την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας, όταν εγκαταστάθηκε εδώ ο πρίγκιπας Γεώργιος.

31. Ταµπακαριά

Στην ανατολική, βραχώδη περιοχή των Χανίων, κάτω από την «πρωτοκλασάτη» Χαλέπα, αναδεικνύεται κάπου στα µέσα του 19ου αι. ένα σηµαντικό βιοτεχνικό κέντρο. Εκατοντάδες επιδέξιοι τεχνίτες δούλευαν στα βυρσοδεψεία, που πρωταγωνίστησαν κυρίως της εποχή του Μεσοπολέµου. Οι λόγοι επιλογής της περιοχής ήταν ότι υπήρχαν άφθονα υπόγεια υφάλµυρα νερά, δίπλα σε αβαθή θάλασσα, που ήταν χρήσιµη για το πρώτο στάδιο επεξεργασίας του δέρµατος. Τα Ταµπακαριά αποτελούν σήµερα εγκαταλειµµένα άψυχα κουφάρια ενός ακµάζοντος βιοµηχανικού παρελθόντος, ενώ η µελέτη ανάκαµψης της περιοχής έχει µείνει στο συρτάρι.

32. ΚOΥΚΟΥΒΑΓΙΑ

Τάφοι Βενιζέλων, Τ. 28210 27449, www.koukouvaya.gr

Σε ένα από τα πιο ειδυλλιακά σηµεία της πόλης, στο λόφο του Προφήτη Ηλία, δίπλα στους Τάφους των Βενιζέλων, η Κουκουβάγια (η ονοµασία δόθηκε όταν το οίκηµα επιτάχθηκε από τους Γερµανούς και χρησιµοποιήθηκε ως αντιαεροπορικό φυλάκιο), συνιστά εδώ και 17 χρόνια σηµείο συνάντησης! Στο παλιό εξοχικό σπιτάκι του παππού Αριστείδη, η οικογένεια Μαρκαντωνάκη δηµιούργησε αυτό το προσεγµένο all day µαγαζί, που φιγουράρει στα must κάθε ταξιδιωτικού οδηγού (3ο στις προτιµήσεις του Lonely Planet). Εδώ, εκτός από τη µαγευτική θέα, µε τον ορίζοντα να ζωγραφίζεται από τον κόλπο των Χανίων µέχρι τον όγκο των Λευκών ορέων, οι χιλιάδες επισκέπτες, ανάµεσά τους κι εµείς, λατρεύουµε την ενέργεια του χώρου, αλλά πιο πολύ τα γλυκά που φτιάχνονται µε µυστικές συνταγές, µεράκι και, πάνω απ' όλα, µε εξαιρετικής ποιότητας υλικά. Το all time classic «ζουµερό» (µια version σοκολατόπιτας), το «igloo», το «γλυκό της Μερόπης» έρχονται πρώτα στις προτιµήσεις! Το πρωί ερχόµαστε για καλό καφέ, το µεσηµεράκι γευµατίζουµε ελαφρά µε σαλάτες, σάντουιτς, οµελέτες και αραβικές πίτες, ενώ λίγο πριν το ηλιοβασίλεµα, ανανεώνουµε το ραντεβού µας για ένα χαλαρό ποτό, µε το θαλασσινό αεράκι και τη χαλαρή µουσική να µας γοητεύουν για άλλη µια φορά! Kαθηµερινά ανοιχτά από 10:00 το πρωί.

33. Α.Ο. ΠΛΑΤΑΝΙΑ 
www.fcplatanias.gr

Η ποδοσφαιρική οµάδα του Πλατανιά, γνωστή και ως «κόκκινο τριφύλλι», ιδρύθηκε το 1931 από τον Αντώνη Βαρουξάκη ως επίσηµο µέλος της Ε.Π.Ο. Αγωνιζόταν στη δεύτερη εθνική κατηγορία µέχρι τη σεζόν 2011-12, οπότε εξασφάλισε την άνοδό της για πρώτη φορά στη Super League. Έγινε έτσι η µοναδική εκπρόσωπος των Χανίων στη µεγάλη κατηγορία, στην οποία συνεχίζει µέχρι σήµερα. Αγωνίζεται µε κοκκινόασπρη εµφάνιση, χρώµατα που διατηρεί από το 1942, από τις ιστορικές φανέλες που φτιάχτηκαν από γερµανικές σηµαίες τις οποίες έκλεψαν οι κάτοικοι από αποθήκες των Γερµανών. Αν και το όνοµα της οµάδας είναι «Πλατανιάς», το σήµα της είναι το τριφύλλι! Υπάρχει µάλιστα µια εκδοχή που το θέλει σχεδιαστικό λάθος του δηµιουργού, ο οποίος αντί για πλατανόφυλλο σχεδίασε... το συγκεκριµένο φυτό!

34. ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΓΑΜΟΣ

Μπορεί να µας φέρνει στο νου προξενητές, απαγωγή της νύφης, βεντέτες, αλλά αυτό που τον κάνει κυρίως να ξεχωρίζει είναι ο πλούτος και η πρωτοτυπία των εθίµων, που διατηρούνται σε µεγάλο ποσοστό ίδια µέχρι σήµερα. Τα πιο χαρακτηριστικά από αυτά είναι: η αγορά των κοσµηµάτων της νύφης, το ζύµωµα των γαµοκούλουρων, η προετοιµασία των προικιών, το σφάξιµο των ζώων για το γαµήλιο γλέντι, που θα διαρκέσει κατά κανόνα τρία βράδια!
Cretan weddings maybe bring matchmakers, bride abductions, and vendettas in mind, but what makes them stand out is the traditional customs, which in large extend are maintained today. The most characteristic ones are: buying the jewellery for the bride, making the wedding sweet bread, preparing the trousseau, slaughter the animals for the wedding party, which will normally last for three nights!

35. Ο ΜΥΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΡΑΤΑ
Πλατανιάς, T. 28210 68578, www.mylos-tou-kerata.gr

Ένα από τα πιο φηµισµένα εστιατόρια των Χανίων (το 1999 βραβεύτηκε ως το καλύτερο της Κρήτης και ένα από τα 4 καλύτερα της Ελλάδας), γυρίζει πίσω στο 1960, όταν ο τότε ιδιοκτήτης Δηµήτρης Καβρός µετέτρεψε τον ενετικό νερόµυλο του 14ου αιώνα σε ταβέρνα µε το όνοµα Κερατάς (καθώς αποτελούσε στέκι παράνοµων ζευγαριών). Το παλιό χάνι, 11 χλµ. από το κέντρο, έχει πλέον δώσει τη θέση του σε µια υπέροχη σάλα, ενώ η ολάνθιστη, ευωδιαστή του αυλή, διακοσµηµένη µε χρωµατιστές κολοκύθες και λουλούδια, παραπέµπει, σε συνδυασµό και µε τις µουριές και τις κληµαταριές, σε... παράδεισο. Πέρα όµως από αυτό το µύθο, τον οποίο έχουν ζήσει όλοι οι διάσηµοι επισκέπτες του νησιού, υπάρχει η πραγµατικότητα µιας παραδοσιακής κουζίνας που όλα αυτά τα χρόνια διατηρεί την υψηλή ποιότητά της, µε κρητικά προϊόντα από ντόπιους παραγωγούς. Ανάµεσα στις σπεσιαλιτέ, οι κολοκυθοανθοί, το χανιώτικο µπουρέκι, το φιλέτο porcini, αλλά και το ξακουστό γαµοπίλαφο, που βγαίνει γύρω στις 22:00! Στα συν η ενηµερώµενη κάβα, µε πάνω από 130 ετικέτες κρασιών από τον ελληνικό αµπελώνα. Από €17. Καθηµερινά Aπρ.-Οκτ. 18:00-01:00.

36. MYLOS-NEROMYLOS
Πλατανιάς, Τ. 28210 60449, www.mylos-chania.com

Χτισµένος πριν από δύο αιώνες από έναν Γάλλο µηχανικό, µε κύρια στοιχεία την πέτρα και το ξύλο, ο παλιός νερόµυλος στην παραλία του Πλατανιά αποτελεί τα τελευταία 22 χρόνια το φυσικό σκηνικό όπου διαδραµατίζεται η µακροβιότερη clubbing ιστορία της Ελλάδας! Ορόσηµο για τη νυχτερινή διασκέδαση της Κρήτης, o Μylos κρατάει ένα µοναδικό ρεκόρ για τα ελληνικά δεδοµένα, καθώς λειτουργεί όλα αυτά τα χρόνια µε το ίδιο όνοµα, στον ίδιο χώρο, µε την ίδια φιλοσοφία και την ίδια διεύθυνση! Ανέκαθεν ξεχώριζε για την ποιότητά του, τα πεντακάθαρα ποτά του, αλλά και για την ιδιαίτερη µουσική του, καθώς οι ιδιοκτήτες του έχουν επενδύσει στην clubbing και house κουλτούρα του. Από αυτόν τον προσεγµένο χώρο, που όµοιός του δεν υπάρχει -τουλάχιστον στην Ελλάδα-, δεν είναι τυχαίο ότι έχουν περάσει dj's παγκόσµιου βεληνεκούς (Liquid 1995, David Morales 1997, Danny Tenaglia 1999, Kevin Yost 2000, Deep Dish 2002, Nick Warren 2003, Dave Seaman 2004), ενώ τα events του έχουν γράψει ιστορία, και µάλιστα χωρίς καµία επιβάρυνση του εισιτηρίου! Ο Mylos είναι ενταγµένος σε ένα µεγαλύτερο συγκρότηµα, µε το φηµισµένο beach bar Neromylos να λειτουργεί ακριβώς δίπλα, σε ένα χώρο µε chill out διάθεση! Το beach bar, εδώ και 20 χρόνια, συµπληρώνει το µύθο. Μάλιστα, φέτος επιστρέφει ριζικά ανανεωµένο, αποτελώντας για άλλη µια σεζόν µια από τις αγαπηµένες µας επιλογές. Mόνο η φηµισµένη -και πεντακάθαρη- πισίνα του των 1.000 κυβικών µέτρων νερού έχει παραµείνει στην ίδια θέση όπου µάλιστα θα βρούµε πλέον κρεβάτια να την πλαισιώνουν, κάποια από τα οποία µέσα στο νερό! Ο Neromylos είναι, έτσι, ένα µοναδικό beach bar µε µια τόσο µεγάλη πισίνα! Στα highlights, επίσης, το Μylos Hotel, στον ίδιο χώρο. Έχουµε να κάνουµε, δηλαδή, µε ένα club που έχει ξενοδοχείο - και όχι ένα ξενοδοχείο που έχει club! Με άλλα λόγια, η ιστορία, η θάλασσα, τα Χανιά, η διασκέδαση προσδιορίζονται από µία λέξη: Mylos!

Mylos: Από τις 00:00 το βράδυ. Neromylos: Aπό τις 11:00 το πρωί.

37. ΘΡΥΛΟΣ ΤΩΝ ΔΡΟΣΟΥΛΙΤΩΝ

Σεργιανίζοντας στο νότιο τµήµα του νησιού, ο µύθος για το φηµισµένο Φραγοκάστελο, το βενετσιάνικο κάστρο του 1370, κοντά στα Σφακιά, µας καλεί κοντά του... Εκεί, κάθε χρόνο την αυγή της 18ης Μαΐου, ο θρύλος και οι τοπικές δοξασίες θέλουν να... εκστρατεύουν οι Δροσουλίτες (έτσι τους αποκαλούν οι ντόπιοι, διότι εµφανίζονται µε την πρωινή δροσιά), µαυροντυµένες ανθρωπόµορφες σκιές µε ξίφη και περικεφαλαίες, που φαίνονται να κατευθύνονται, έφιππες ή πεζές, προς την ερειπωµένη εκκλησία του Αγ. Χαράλαµπου, κοντά στο κάστρο. Ο µύθος έχει τις ιστορικές του απαρχές στη µάχη του 1828 µεταξύ των Τούρκων στρατιωτών και των πολεµιστών του οπλαρχηγού Χατζηµιχάλη Νταλιάνη, πλέον όµως µικρή σηµασία έχει αν πρόκειται για ένα απλό φαινόµενο αντικατοπτρισµού, µε επιστηµονική εξήγηση, ή όχι, αφού η γοητεία του υπερφυσικού στοιχείου υπερισχύει στο µυαλό όλων...

38. ΑΣΗ ΓΩΝΙΑ

Αν ψάχνετε µια αφορµή για να φτάσετε σε αυτό τον µικρό και... ατίθασο τόπο, στα όρια των γειτονικών νοµών Χανίων και Ρεθύµνου (δεν είναι τυχαίο πως τον διεκδικούν και οι δύο), να θυµάστε πως κάθε χρόνο την ηµέρα του Aϊ-Γιώργη στο ορεινό χωριό Ασή Γωνιά αναβιώνει ένα πανάρχαιο µοναδικό έθιµο, αυτό της ευλογίας των κοπαδιών. Πρόκειται για ένα ποιµενικό πανηγύρι, όπου όλοι οι βοσκοί της περιοχής συρρέουν µε τα κοπάδια τους στο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου. Τα αιγοπρόβατα πληµµυρίζουν την πλατεία, αρµέγονται στη σειρά και στη συνέχεια ευλογούνται από τον ιερέα, ενώ το γάλα τους µοιράζεται στο συγκεντρωµένο πλήθος. Φυσικά µετά ακολουθεί γερό τσιµπούσι, από εκείνα που γίνονται στην Κρήτη!

39. ΜΟΝΗ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ

Ακρωτήρι, Τ. 28210 63310

Η Αγία Τριάδα Μουρτάρων ή Τζαγκαρόλων, το µεγαλύτερο και πιο επιβλητικό µοναστήρι του νησιού, 16 χλµ. βορειοανατολικά της πόλης, πήρε το όνοµά του από τον Ιερεµία και τον Λαυρέντιο Τζαγκαρόλο, δύο Βενετούς µοναχούς που ασπάστηκαν το ορθόδοξο δόγµα. Η πρόσοψη της εισόδου, διακοσµηµένη µε δωρικούς κίονες, ανήκει στα ιδιάζοντα γνωρίσµατά του, ενώ βόρεια της κεντρικής εισόδου στεγάζεται µουσείο µε εκθέµατα από την Επανάσταση του 1821. Εξαιρετική είναι και η παραγωγή σε λάδι και βιολογικό κρασί, µε την ονοµασία «Μοναστηριακός Οίνος-Αγίας Τριάδας», που διατίθενται σε όλη την Ελλάδα. Επισκέψιµο από τις 08:00-τη δύση του ήλιου.

40. ΜΟΝΗ ΓΟΥΒΕΡΝΕΤΟΥ

Ακρωτήρι, Τ. 28210 63619

Οι ιστορικές απαρχές της παλαιότερης µονής του νησιού εντοπίζονται στο 1537. Σε απόσταση 5 χλµ. βόρεια της Αγίας Τριάδας, συνίσταται από το ναό, αφιερωµένο στην Κυρία των Αγγέλων, δύο παρεκκλήσια και ένα µουσείο. Αρχιτεκτονικά παραπέµπει σε κάστρο, µε πύργους που χρησίµευαν για προστασία από επιδροµείς, ενώ αίσθηση προκαλούν οι ανάγλυφες εικόνες τεράτων που κοσµούν την πρόσοψη του ναού-αυθεντική επιρροή µιας αναγεννησιακής αντίληψης. Από εκεί ένα κατηφορικό µονοπάτι οδηγεί στην Αρκουδοσπηλιά, όπου είναι χτισµένο ένα εκκλησάκι για την Παναγία. Η ονοµασία της οφείλεται στον σταλαγµίτη που έχει το σχήµα αρκούδας, όταν, σύµφωνα µε το µύθο, η Παναγία πέτρωσε µια αρκούδα που αποπειράθηκε να πιει από το νερό του Αγ. Ιωάννη. Επισκέψιµο 09:00-12:00 & 17:00-19:00. Κλειστά Τετ. και Παρ.

41. ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΧΩΡΙΟ «ΒΕΡΕΚΥΝΘΟΣ» 
Κόµβος Σούδας, T. 28210 89101, www.verekinthos.com

Στους πρόποδες του βουνού Βερέκυνθου, ανάµεσα στη Σούδα και τα Τσικαλαριά, λειτουργεί το οµώνυµο καλλιτεχνικό χωριό. Καθόλου τυχαία η επιλογή του τόπου, αφού εκεί η παράδοση υποστηρίζει ότι ζούσαν και λατρεύονταν οι Ιδαίοι Δάκτυλοι, γιοι του Δία και προστάτες των Τεχνών, που ήρθαν να διδάξουν τη µεταλλουργία, την κεραµική, την υαλουργία και την υφαντική στους ανθρώπους. Στο χωριό, λοιπόν, µε τα 28 συνολικά εργαστήρια, οι Τέχνες, άρρηκτα συνδεδεµένες µε την κουλτούρα και τον πολιτισµό της Κρήτης, παίρνουν και πάλι τη θέση που τους αρµόζει. Επισκέψιµο καθηµερινά 10:00-14:00 & 19:00-21:00 εκτός Σάβ. απόγευµα και Κυρ.

42. ΕΛΑΙΟΥΡΓΕΙΟΝ

33ο χλµ. Χανίων-Παλαιοχώρας, Δροµόνερο, Μ. 6937 383500

Ένα παλιό λιοτρίβι στο χωριό Δροµόνερο έχει µετατραπεί σε έναν πρωτοποριακό χώρο πολιτισµού. Από τον Μάιο µέχρι τον Δεκέµβριο ο χώρος φιλοξενεί την Πινακοθήκη Εικαστικών Τεχνών και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Ντόπιοι και επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να θαυµάσουν τα εκθέµατα, να παρακολουθήσουν πολιτιστικά δρώµενα, ακόµα και να λάβουν µέρος σε εκπαιδευτικά προγράµµατα.

43. ΛΕΣΧΗ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΑΣ

Από το 1999, οι φίλοι της κλασικής µοτοσικλέτας στα Χανιά διαθέτουν τη δική τους λέσχη, που δίνει τη δυνατότητα σε ανθρώπους όλων των ηλικιών να απολαύσουν τις οµορφιές της Κρήτης µε έναν άλλο τρόπο: συνδυασµένες µε την ταχύτητα και την αίσθηση ανεξαρτησίας και νοσταλγίας που µόνο αυτά τα δίτροχα προσφέρουν. Οι εξορµήσεις τους γίνονται συνήθως τις Κυριακές. Και τα µέλη της Λέσχης Κλασικής Μοτοσικλέτας Χανίων έχουν να διηγηθούν πολλές ιστορίες από αυτές!

44. ΚΗΠΟΣ
Δηµοτικός Κήπος Χανίων, T. 28210 54520, www.kiposcafe.gr

Κρυµµένο µέσα στον καταπράσινο Δηµοτικό Κήπο των Χανίων (έργο του Ρεούφ Πασά το 1870, σε ευρωπαϊκά πρότυπα), το ιστορικό cafe Κήπος έχει καταστεί από τα πιο γοητευτικά σηµεία συνάντησης των Χανίων. Χειροποίητα παλιά έπιπλα, καρέκλες γαλλικής κατασκευής, ρετρό αντικείµενα και µια νότα νοσταλγίας, που µας ταξιδεύει νοερά σε άλλες εποχές και σε cafe της Βιέννης και του Παρισιού. Η ιστορία του ξεκινάει το 1936, πέρασε τη χρυσή του εποχή τις δεκαετίες '50-'60, ενώ στις 9 Απριλίου 1988 το ανέλαβε ο -εργαζόµενος έως τότε- Βασίλης Σταθάκης, δίνοντας νέα πνοή, µε σεβασµό πάντα στην παράδοση. Διατηρώντας τον πολιτιστικό του χαρακτήρα, φιλοξενεί εκθέσεις, λογοτεχνικά και γαστρονοµικά φεστιβάλ, ενώ πέρσι εγκαινίασε και τη µοναδική έκθεση µε σπάνιες ρετρό φωτογραφίες από τα Χανιά. Μάλιστα, πριν από λίγους µήνες, µε πρωτοβουλία του Βασίλη Σταθάκη, συγκεντρώθηκαν εδώ οι ιδιοκτήτες των διάσηµων ιστορικών καφέ της Ευρώπης για την ίδρυση του Συνδέσµου τους, µε σήµα το ιστορικό Ρολόι των Χανίων (έργο του µηχανικού Δ. Κολλάρου το 1927). Καθηµερινά 6:30-00:00.

45. ΤΑΜΑΜ
Ζαµπελίου 49, Παλιό Λιµάνι, Τ. 28210 96080

Αυτό το παραδοσιακό µεζεδοπωλείο στεγάζεται στο ανακαινισµένο τούρκικο χαµάµ του 1700, ένα από τα δύο που µεσουρανούσαν κάποτε στην πόλη. Στο Ταµάµ θα σας κερδίσει η ανατολίτικη ατµόσφαιρα, αλλά και η γνήσια πολίτικη κουζίνα! Μην παραλείψετε να δοκιµάσετε χουνκιάρ µπεγιεντί, ιρανικό πιλάφι, γίγαντες σκορδάτους φούρνου και κουνέλι σµυρνέικο, µαγειρεµένο µε γλυκό κρασί και δεντρολίβανο! Στο wine bar, απέναντι, λαµβάνουν χώρα και παρουσιάσεις κρητικών κρασιών! Καθηµερινά 12:00-01:00.

46. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ

Ο «σηµαντικότερος πολιτικός άνδρας της νεότερης ελληνικής ιστορίας» αλλά και «µια αµφιλεγόµενη προσωπικότητα», γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1864 και, από τις Μουρνιές Χανίων ορµώµενος, θυσίασε τη δικηγορία για την πολιτική. Οι ηγετικές του ικανότητες αναδείχθηκαν κατά την Επανάσταση του 1897, η οποία οδήγησε στην απελευθέρωση της Κρήτης από τους Τούρκους και τη δηµιουργία της αυτόνοµης Κρητικής Πολιτείας. Στα τέλη του 1909 χρίστηκε πρωθυπουργός της χώρας µε το Κόµµα των Φιλελευθέρων και υπήρξε ο πρωτεργάτης της νικηφόρας έκβασης των Βαλκανικών Πολέµων (1912-13), οι οποίοι είχαν ως συνέπεια το διπλασιασµό των εδαφών αλλά και την ένωση της Κρήτης µε την Ελλάδα. Η ρήξη µε τον βασιλιά Κων/νο ήρθε κατά τον Α΄ Π.Π., οδηγώντας τη χώρα στον ολέθριο Εθνικό Διχασµό. Μετά από την αυτοεξορία του στο Παρίσι, κηδεύτηκε στα πάτρια εδάφη το 1936.

ΕΘΝΙΚΟ ΊΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ & ΜΕΛΕΤΩΝ «ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ Κ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ»
Πλατεία Έλενας Βενιζέλου, Χαλέπα, Τ. 28210 56008, www.venizelos-foundation.gr

Το σπίτι όπου έζησε επί τριάντα χρόνια, από το 1880 µέχρι το 1910, και κατά διαστήµατα από το 1927 µέχρι το 1935, ο Eλευθέριος Βενιζέλος στη Χαλέπα αποτελεί από το 2002 την έδρα του Εθνικού Ιδρύµατος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος». Εντός, µπορείτε να δείτε όλα τα δωµάτια µε τα αυθεντικά έπιπλα, που χρονολογούνται στο 1927, καθώς και προσωπικά του αντικείµενα. Μέσω του Ε.Σ.Π.Α. και του Υπουργείου Πολιτισµού και Τουρισµού, ο Ε.Ο.Τ. ανέλαβε το έργο της αποκατάστασης της oικίας και της µετατροπής της σε σύγχρονο µουσείο. Η εξειδικευµένη βιβλιοθήκη, µε πάνω από 5.000 τίτλους, η συλλογή και διάσωση του αρχείου και του πολύτιµου φωτογραφικού, οπτικοακουστικού, κινηµατογραφικού και µουσειακού υλικού αποτελούν πρωταρχικούς στόχους, ενώ ιδιαίτερη προσοχή αποσπούν οι σπάνιες φωτογραφίες, οι καρτποστάλ, τα slides, οι χάρτες και οι λιθογραφίες. Η Οικία-Μουσείο «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» αναµένεται να λειτουργήσει ξανά στο τέλος του 2014.

ΟΙ ΤΑΦΟΙ ΤΩΝ ΒΕΝΙΖΕΛΩΝ

Ανατολικά από την πόλη, στο δρόµο για το Ακρωτήρι, κείται ο Έλληνας πολιτικός Ελευθέριος Βενιζέλος, και ο γιος του, Σοφοκλής. Ο ίδιος είχε επιλέξει την τοποθεσία του ενταφιασµού του, µε θέα όλα τα Χανιά, ενώ δίπλα στον τάφο γράφτηκε µε µεταλλικά γράµµατα ο επικήδειος που είχε ο ίδιος εκφωνήσει στη Bουλή των Ελλήνων το 1932. Το 1964, δίπλα χτίστηκε και η τελευταία κατοικία του Σοφοκλή Βενιζέλου, ο οποίος επίσης διετέλεσε πρωθυπουργός. Στο ίδιο σηµείο βρίσκεται το άγαλµα του Σπύρου Καγιαλεδάκη ή Καγιαλέ, o οποίος την ώρα του βοµβαρδισµού των επαναστατηµένων Κρητικών από το στόλο των Μεγάλων Δυνάµεων (1897) έκανε το κορµί του κοντάρι για να σηκώσει την ελληνική σηµαία.

Πηγή: XANIA MAGAZINE

Ρεπορτάζ-κείµενο: Τίτη Βελοπούλου, Αγγελική Παναγοπούλου
Φωτογραφία: Ελεάννα Κουρκουλοπούλου, Κώστας Καπαρελιώτης