Τα Ω λιπαρά - το Α και το Ω της προστασίας για την καρδιά

Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την κυριότερη αιτία θανάτου στις αναπτυγμένες χώρες. Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για τα καρδιαγγειακά νοσήματα είναι οι υψηλές τιμές χοληστερόλης στον οργανισμό μας.

Δεδομένου ότι κάποια από τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα δεν συντίθενται από τον οργανισμό, είναι απαραίτητη η λήψη τους από τη διατροφή.

Ολοένα και περισσότερες επιστημονικές μελέτες αναδεικνύουν τη σημασία της διατροφής στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης και στην αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Το σύγχρονο μοντέλο διατροφής (υψηλή πρόσληψη ολικού και κορεσμένου λίπους και η χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών), αλλά και η μειωμένη φυσική δραστηριότητα παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση των υπερχοληστερολαιμιών. Συνεπώς, η ισορροπημένη διατροφή σε συνδυασμό με άσκηση συμβάλλουν στην πρόληψη και αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Η διατροφή των ατόμων με υπερχοληστερολαιμία θα πρέπει να έχει αυξημένη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, μονοακόρεστα και πολυακόρεστα (ω3 & ω6) λιπαρά, καθώς επίσης και στις βιταμίνες Ε, C. Ο μηχανισμός με τον οποίο τα παραπάνω θρεπτικά συστατικά συμβάλλουν στη μείωση της χοληστερόλης, βασίζεται στην ιδιότητά τους να αναστέλλουν την οξείδωση της LDL-κακής χοληστερόλης και να μειώνουν τον κίνδυνο δημιουργίας αθηρωματικής πλάκας.

Ιδιαίτερη σημασία έχουν τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα, τα οποία συμμετέχουν σε πολλές βασικές λειτουργίες του οργανισμού. Συγκεκριμένα, συμβάλλουν στη διατήρηση της δομής και στην ομαλή λειτουργία των κυτταρικών μεμβρανών. Επιπρόσθετα, τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα βοηθούν στην πρόληψη των δυσλιπιδαιμιών και των καρδιαγγειακών παθήσεων. Τέλος, συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τα πιο σημαντικά ω3 λιπαρά οξέα είναι το α-λινολενικό (ALA), το εικοσαπεντανοϊκό οξύ (EPA) και το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA), ενώ το λινολεϊκό και το αραχιδονικό οξύ αποτελούν κύριους εκπροσώπους των ω6 - λιπαρά οξέων.
Δεδομένου ότι κάποια από τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα δεν συντίθενται από τον οργανισμό, είναι απαραίτητη η λήψη τους από τη διατροφή. Είναι χαρακτηριστικό ότι διαιτολόγια πλούσια σε ω3 λιπαρά οξέα μειώνουν τη χοληστερόλη του πλάσματος και τα επίπεδα τριγλυκεριδίων. Μελέτες σε Εσκιμώους δείχνουν ότι μειώνουν τις φλεγμονές στο αγγειακό σύστημα και ίσως συμβάλλουν στη μείωση αρθριτικών πόνων και ασθμάτων. Επίσης, έχει βρεθεί ότι ο συνδυασμός ω3 και ω6 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων στη διατροφή αυξάνουν την HDL-καλή χοληστερόλη συγκριτικά με διατροφές πλούσιες μόνο σε ω3 ή μόνο σε ω6 οξέα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η απουσία των ω3 και ω6 λιπαρών οξέων έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Πρώτα από όλα, έλλειψη των ω6 από τη διατροφή προκαλεί δερματικές αλλοιώσεις, ενώ περιορισμένη πρόσληψη των ω3 λιπαρών οξέων συνδέεται με νευρολογικές παθήσεις π.χ. κατάθλιψη, σκλήρυνση κατά πλάκας, Αλτσχάιμερ κλπ. Τέλος, έλλειψη των πολυακόρεστων λιπιδίων συμβάλλει στη μειωμένη ανάπτυξη, στείρωση, δερματικές παθήσεις, νεφρικές και ηπατικές παθήσεις.
Τροφές πλούσιες σε ω-λιπαρά είναι τα : Λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός, η ρέγγα, το σκουμπρί, η σαρδέλα, ο τόνος. Ωστόσο, η καθημερινή δυσκολία να καταναλωθούν συχνά οι παραπάνω τροφές οδήγησε τη βιομηχανία τροφίμων στη δημιουργία τροφίμων εμπλουτισμένα με ιδανική αναλογία ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων, όπως οι μαλακές μαργαρίνες, οι οποίες συνιστώνται και από διεθνείς οργανισμούς, όπως η ΑΗΑ (American Heart Association) και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Ο εμπλουτισμός των τροφίμων με ω3 λιπαρά επεκτείνεται και σε άλλα ήδη όπως είναι οι φρυγανιές, τα κράκερ και οι χυμοί.
Συνεπώς, η καθημερινή κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε ω3 λιπαρά μπορεί να θωρακίσει την υγεία της καρδιάς.
Πηγή: logodiatrofis.gr