Πόσο επικίνδυνες είναι οι έκτακτες συστολές; Απαντά με κατανοητό τρόπο ο Δημήτρης Κρεμαστινός σε άρθρο του!

Ένα ερώτημα έφθασε στο e-mail μου. Ένας, δεν ξέρω καν εάν είναι άρρωστος, ρωτούσε τι να κάνει, γιατί ο γιατρός του είπε ότι έχει 4.500 έκτακτες συστολές το 24ωρο. Ο ίδιος, γράφει ότι αισθάνεται περίφημα, δεν έχει κανένα σύμπτωμα και ότι αυτές οι έκτακτες ήταν τυχαίο εύρημα σε ένα check-up που είχε κάνει στον καρδιολόγο του.

Η απάντησή μου είναι απλή. Εάν από τον κλινικό και εργαστηριακό έλεγχο δεν προέκυψαν ευρήματα που να υποδηλώνουν ότι υπάρχει κάποια καρδιοπάθεια, τότε κατά κανόνα οι μονήρεις έκτακτες συστολές είναι καλοήθεις. Κατά συνέπεια δεν θα πρέπει να πάρει αντιαρρυθμικά φάρμακα.

Όμως, εάν οι έκτακτες συστολές προέρχονται από τους κόλπους πρέπει να αντιμετωπισθούν, γιατί πολλές φορές είναι προάγγελοι επερχομένων υπερκοιλιακών ταχυκαρδιών και ιδιαίτερα κολπικής μαρμαρυγής. Βέβαια οι υπερκοιλιακές ταχυκαρδίες δεν απειλούν τη ζωή, είναι όμως δυνατόν να δημιουργήσουν επιπλοκές που πολλές φορές δεν είναι ευκαταφρόνητες.

Αντίθετα, οι κοιλιακές έκτακτες συστολές όταν στην 24ωρη καταγραφή του ηλεκτροκαρδιογραφήματος εμφανίζονται κατά ριπές, πρέπει να τύχουν της ιδιαίτερης προσοχής του γιατρού γιατί υπό ορισμένες προϋποθέσεις (π.χ. ισχαιμία του μυοκαρδίου) μπορεί να οδηγήσουν σε κοιλιακή ταχυκαρδία ή μαρμαρυγή, δηλαδή σε καταστάσεις αυξημένου κινδύνου για σταμάτημα της καρδιάς και αιφνίδιο θάνατο.

Οι προϋποθέσεις για να δημιουργηθούν θανατηφόρες αρρυθμίες είναι η ύπαρξη ενεργούς στεφανιαίας νόσου, καρδιακής ανεπάρκειας, μυοκαρδίτιδας ή γενικότερα μυοκαρδιοπαθειών. Ο μεγαλύτερος όμως κίνδυνος είναι η ύπαρξη στεφανιαίας νόσου με ρήξη (σπάσιμο) της μικρής αθηροσκληρωτικής πλάκας, μιας από αυτές που υπάρχουν στα τοιχώματα των στεφανιαίων αρτηριών.

Στις περιπτώσεις αυτές οι κίνδυνοι αρχίζουν από τη στιγμή που σπάει η πλάκα και δημιουργείται ο θρόμβος μέχρι την πλήρη 100% απόφραξη της αρτηρίας από το θρόμβο, οπότε και εγκαθίσταται το έμφραγμα του μυοκαρδίου. Από τα πρώτα λεπτά και προτού ακόμα εκδηλωθεί οποιοδήποτε σύμπτωμα ο άρρωστος κινδυνεύει.

Έτσι εξηγούνται οι καρδιακές ανακοπές καθώς κάποιος περπατά, διαβάζει, κοιμάται χωρίς να αισθανθεί το παραμικρό. Γενικά ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος από τα πρώτα λεπτά του εμφράγματος μέχρι και την 1η ώρα. Γι’ αυτό ο άρρωστος πρέπει το ταχύτερο δυνατόν να φθάνει στο νοσοκομείο ή η κινητή μονάδα εμφραγμάτων να φθάνει μέσα σε λίγα λεπτά κοντά του.

Η καρδιακή ανακοπή όπως αυτή του εμφράγματος, που οφείλεται σε θανατηφόρες αρρυθμίες είναι κατά κανόνα πλήρως αναστρεπτή αρκεί να γίνει άμεσα απινίδωση από ένα ειδικό μηχάνημα που λέγεται απινιδωτής. Το 90% των αιφνιδίων θανάτων συμβαίνουν σε ασθενείς που πάσχουν από στεφανιαία νόσο.

Οι μισοί από αυτούς χάνονται χωρίς να γνωρίζουν τον κίνδυνο γιατί προηγουμένως δεν είχαν κανένα απολύτως προειδοποιητικό σύμπτωμα.
Ίσως εάν κάποτε αντιληφθεί το Υπουργείο Υγείας πόσοι χάνονται κάθε μέρα από στεφανιαία νόσο, να δώσει λιγότερο βάρος στις ανύπαρκτες γρίπες και περισσότερο στους υπαρκτούς κινδύνους που απειλούν. Όμως επανέρχομαι στο θέμα του e-mail.

Οι απλές μεμονωμένες έκτακτες συστολές που δεν συνδέονται με υπαρκτή καρδιοπάθεια, όπως αποδεικνύεται από την ενδελεχή μελέτη του εξεταζόμενου, είναι καλοήθεις. Είναι αυτές που κατά κανόνα δεν αισθάνεται καθόλου ο άνθρωπος ή εάν τις αισθάνεται, τις αισθάνεται σαν σκίρτημα ή έντονο κτύπημα της καρδιάς ή σαν διαλείψεις κατά την ψηλάφηση του σφυγμού.

Αυτές δεν χρειάζονται καμία θεραπεία και σε αυτή την κατηγορία ανήκει η συντριπτική πλειονότητα (90%) των έκτακτων συστολών.

Πηγή: iatronet.gr