Εύσημα στην Ελλάδα και από ΔΝΤ και από Κομισιόν: Λέτε να... ; Πάντως οι καλοί βαθμοί μπήκαν!

Η πρόοδος στο μέτωπο της δημοσιονομικής προσαρμογής και η σταδιακή βελτίωση των οικονομικών μεγεθών (με εξαίρεση την ανεργία) υπογραμμίζονται σε εκθέσεις του ΔΝΤ και της Κομισιόν.




Βέβαια στην έκθεση του Ταμείου, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του Κώστα Τσαχάκη στο Έθνος, η οποία συντάχθηκε μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης από την τρόικα και δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, πέρα από τα «εύσημα» περιέχονται και τρεις «κίτρινες κάρτες» για τη μικρή πρόοδο στην πάταξη της φοροδιαφυγής, το υψηλό επίπεδο των τιμών και το «ταμπού» των απολύσεων στο Δημόσιο. Πιο αναλυτικά, το ΔΝΤ στέκεται στην αποφασιστικότητα που έχει δείξει η Ελλάδα, σημειώνει ότι δεν θα πρέπει να υπάρξουν νέα μέτρα οριζόντιου χαρακτήρα και τονίζει τρία «επιτεύγματα».

Το πρώτο σχετίζεται με με την πρόοδο στη δημοσιονομική προσαρμογή. Χαρακτηρίζεται «εντυπωσιακή» συγκρινόμενη με οποιοδήποτε διεθνές παράδειγμα, με σωρευτική βελτίωση κατά 10% του ΑΕΠ στο τέλος του 2013, εν μέσω βαθιάς ύφεσης.

Το δεύτερο έχει να κάνει με την κάλυψη του κενού της ανταγωνιστικότητας. Το Ταμείο εκτιμά ότι η ψαλίδα ανταγωνιστικότητας, όπως μετράται σε κόστος παραγωγής ανά μονάδα εργασίας, έχει κλείσει κατά περίπου 2/3 από το 2010, ενώ το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών έχει υποχωρήσει σωρευτικά κατά περίπου δέκα μονάδες του ΑΕΠ.

Το τρίτο αφορά στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα, παρά τις ζημιές που συνδέονται με την αναδιάρθρωση χρέους και την αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Ομως εν συνέχεια στην έκθεση σημειώνεται πως η προσαρμογή έγινε με άνιση κατανομή των βαρών και γίνεται αναφορά σε τρία προβλήματα:

Στη μικρή πρόοδο στην πάταξη της φοροδιαφυγής. Υπογραμμίζεται μάλιστα ότι το φορολογικό βάρος εξακολουθούν να σηκώνουν μισθωτοί και συνταξιούχοι.

Στο υψηλό επίπεδο των τιμών, παρότι έχουν πέσει μισθοί, συντάξεις. Τονίζεται δε η αποτυχία στην απελευθέρωση κλειστών επαγγελμάτων.
Θετικά μηνύματα από ΔΝΤ και Κομισιόν

Στο «ταμπού» των απολύσεων, το οποίο παραμένει, παρά το γεγονός ότι ο ιδιωτικός τομέας υποφέρει εξαιτίας της εκτίναξης της ανεργίας.

Το ΔΝΤ αναγνωρίζει πως το δημοσιονομικό πρόγραμμα για το 2013-2014 είναι απόδειξη της αποφασιστικότητας της κυβέρνησης να ευθυγραμμιστεί με τις δεσμεύσεις της και προσθέτει πως δεν υπάρχουν περιθώρια για νέα μέτρα οριζόντιου χαρακτήρα (περικοπές σε μισθούς και συντάξεις ή αύξηση φορολογίας). Για να επιτευχθεί αυτή η πρόκληση (να μη ληφθούν δηλαδή νέα μέτρα), τα ζητούμενα, σύμφωνα με το ΔΝΤ, είναι η μεταρρύθμιση στη φορολογική διοίκηση με «αποστείρωση» από τις πολιτικές παρεμβάσεις, η μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων με απολύσεις που θα επιτρέψουν προσλήψεις νέων με προσόντα, το άνοιγμα των αγορών και η επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων που θα οδηγήσει σε βελτίωση του επενδυτικού κλίματος.

Ειδικότερα όσον αφορά τη φορολογία αναφέρεται ότι το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα της κυβέρνησης προβλέπει βελτίωση στη συλλογή φόρων κατά 1,5% του ΑΕΠ. Ομως το ΔΝΤ επισημαίνει πως ναι μεν η σημαντική τεχνική βοήθεια έχει συντελέσει ώστε να δοθούν στη φορολογική διοίκηση τα τεχνικά εργαλεία που χρειάζεται για να πετύχει, αλλά ο στόχος παραμένει πολύ φιλόδοξος σε σχέση με την απογοητευτική πρόοδο σε αυτόν τον τομέα μέχρι στιγμής. Γι' αυτό και τονίζει πως είναι κρίσιμη η βαθύτερη πολιτική δέσμευση για μεταρρύθμιση της φορολογικής διοίκησης. Στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων στην έκθεση επισημαίνεται πως μεγάλη περιουσία παραμένει στα χέρια του κράτους.

«Η πρόθεση της κυβέρνησης να βελτιώσει το επιχειρηματικό κλίμα και να επιταχύνει τις αποκρατικοποιήσεις πρέπει τώρα να παραγάγει αποτέλεσμα», προστίθεται. Παράλληλα, το ΔΝΤ ζητά τη βελτίωση του δικτύου κοινωνικής προστασίας, με ενίσχυση των προγραμμάτων εκμάθησης και στήριξης εισοδήματος για τους ανέργους.

Συμπερασματικά το Ταμείο σημειώνει πως θα χρειαστεί χρόνος για να ομαλοποιηθεί πλήρως η κατάσταση, η κυβέρνηση έχει προχωρήσει πολύ στην προσπάθεια προσαρμογής και υιοθετώντας τις κατάλληλες πολιτικές στο επόμενο διάστημα, θα σηματοδοτήσει το σημείο αντιστροφής.

Ανάκαμψη το 2014 «βλέπει» η Κομισιόν

Αισιόδοξες είναι οι εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν για την πορεία των βασικών οικονομικών μεγεθών στην Ελλάδα. «Βλέπει» πρωτογενές πλεόνασμα φέτος, ανάκαμψη της οικονομίας κατά 0,6% το 2014 (από ύφεση 4,2% το 2013) και αρνητικό πληθωρισμό την επόμενη διετία.

«Μελανό» σημείο παραμένει η ανεργία, η οποία θα διατηρηθεί σε υψηλά επίπεδα στο 27%, για να υποχωρήσει στο 26% το 2014. Για την Ευρώπη, η ύφεση προβλέπεται ότι θα είναι μεγαλύτερη του αναμενόμενου, ενώ τα ελλείμματα θα μειωθούν με βραδύτερο ρυθμό.

Βελτίωση δεικτών
Η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία και η Ολλανδία θα βρίσκονται σε ύφεση καθ' όλη τη διάρκεια του 2013. Ειδικότερα για την Ελλάδα σημειώνεται πως ορισμένοι «πρόδρομοι» δείκτες συνεχίζουν να βελτιώνονται στο διάστημα που μεσολάβησε από την προηγούμενη έκθεση.

Εγχώρια ζήτηση
Η Κομισιόν προβλέπει ότι η πληρωμή των χρεών του κράτους, η ταχύτερη απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων και η ανακεφαλαιοποίηση θα βελτιώσουν τη ρευστότητα στην οικονομία. Εκτιμά έτσι ότι η εγχώρια ζήτηση θα αρχίσει να αυξάνει εκ νέου το 2014 και θα οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,6%.

Ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει κατά 0,8% το 2013 και κατά 0,4% το 2014.

Εξάλλου, προστίθεται πως η Ελλάδα αναμένεται να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα το 2013, υπό την προϋπόθεση ότι θα συνεχίσει να εφαρμόζει επιτυχώς το πρόγραμμα, εκτιμώντας παράλληλα ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα θα είναι 3,8% του ΑΕΠ το 2013 και 2,6% το 2014.

Κάλεσμα από ΔΝΤ για νέο «κούρεμα»

Νέα ελάφρυνση του δημόσιου χρέους από τον «επίσημο τομέα», δηλαδή τις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης, αναμένει το ΔΝΤ προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητά του.

Το Ταμείο θέτει θέμα νέου «κουρέματος» καθώς, όπως τονίζεται στην έκθεση, το ελληνικό χρέος παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Προστίθεται πως είναι «ευπρόσδεκτο» το γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι έχουν τώρα αποδεχθεί ότι επιπλέον βοήθεια σε όρους καλύτερους από αυτούς της αγοράς θα απαιτηθεί για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους.

Μάλιστα γίνεται αναφορά στη δέσμευσή τους να προσφέρουν επιπλέον «ανακούφιση», αν χρειαστεί, προκειμένου να παραμείνει το πρόγραμμα σε τροχιά και το χρέος να πέσει σημαντικά κάτω από το 110% του ΑΕΠ έως το 2022.

«Με το ελληνικό χρέος τώρα να βρίσκεται κατά το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος στα χέρια του επίσημου τομέα, μια τέτοια δέσμευση είναι κρίσιμο για να πείσει τους πιστωτές ότι ένα αξιόπιστο σχέδιο για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους είναι τώρα έτοιμο», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έκθεση του ΔΝΤ.

Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε πως απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξουν νέες παρεμβάσεις στο δημόσιο χρέος είναι να επιτύχει εφέτος η ελληνική οικονομία πρωτογενές πλεόνασμα.

Οσον αφορά στη βαθιά ύφεση, στην έκθεση σημειώνεται πως με δεδομένο ότι η δημοσιονομική προσαρμογή θα παραμείνει για χρόνια και θα περιορίζει την αύξηση του ΑΕΠ, η βασική πρόκληση είναι να δημιουργηθεί η εμπιστοσύνη που απαιτείται για την ανάκαμψη των επενδύσεων.

Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να εξασφαλιστεί ευρεία εγχώρια υποστήριξη στο πρόγραμμα και η πολιτική σταθερότητα που αυτό συνεπάγεται. «Το μάθημα του παρελθόντος είναι ότι μόνο με πλήρη εφαρμογή των πολιτικών και δέσμευση στο πρόγραμμα μπορούν να μπουν σε λειτουργία οι βάσεις της ανάκαμψης», προστίθεται.