Δημήτρης Κούρκουλας: Έχουμε κάνει την πιο οικονομική Προεδρία με πολύ μεγάλη διαφορά - Τέτοιες επιτυχίες πρέπει να μας δίνουν θάρρος ότι θα τα καταφέρουμε

Συνέντευξη ΥΦΥΠΕΞ Δ. Κούρκουλα στο Ρ/Σ «Αθήνα 9,84» και τη δημοσιογράφο Νόνη Καραγιάννη

Δημοσιογράφος: Ο Υφυπουργός Εξωτερικών, ο κ. Δημήτρης Κούρκουλας, είναι στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής μας γραμμής. Καλή σας ημέρα κ. Κούρκουλα.

Δ. Κούρκουλας: Καλημέρα σας κυρία Καραγιάννη.

Δημοσιογράφος: Και να πω, ένας άνθρωπος με πολύ μεγάλη εμπειρία στα ευρωπαϊκά ζητήματα, ο οποίος και θα μας βοηθήσει να ξεκλειδώσουμε ορισμένα θέματα που φαίνεται ν’ αναδεικνύονται για το επόμενο διάστημα. Κατ' αρχήν, να πούμε ότι ολοκληρώθηκε και η Ελληνική Προεδρία, έτσι δεν είναι;
Δ. Κούρκουλας: Ολοκληρώθηκε ημερολογιακά. Σήμερα είναι η τελευταία ημέρα. Μεθαύριο θα υπάρξει στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ο Απολογισμός της Ελληνικής Προεδρίας. Έγινε συζήτηση για την Προεδρία και στη συνάντηση αρχηγών κρατών την Πέμπτη και την Παρασκευή, όπου ο Πρωθυπουργός δέχθηκε τα συγχαρητήρια από πάρα πολλούς και δημόσια από τον κ. Μπαρόζο και τον κ. Βαν Ρομπάι για την επιτυχία αυτής της Προεδρίας. Το ίδιο έγινε επίσης και την Τρίτη που υπήρχε Συμβούλιο Υπουργών Γενικών Υποθέσεων και Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, όπου ο κ. Βενιζέλος δέχθηκε συγχαρητήρια από πολλούς ομολόγους του για την επιτυχή, θα έλεγα, χωρίς να θέλω να είμαι υπερφίαλος, επιτυχέστατη άσκηση της Προεδρίας.
Και νομίζω ότι αυτό είναι ίσως ένα μάθημα, ένα συμπέρασμα, ότι και το Δημόσιο μπορεί να είναι αποδοτικό εάν υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις. Διότι όλο το βάρος της οργάνωσης και της πολιτικής και της διαχειριστικής, αν θέλετε, της Προεδρίας, το ανέλαβαν δημόσιοι λειτουργοί, το Υπουργείο Εξωτερικών πρώτα απ’ όλα, αλλά και τ’ άλλα Υπουργεία, τα οποία ήταν συνυπεύθυνα, με ελάχιστη πρόσβαση σε ιδιωτικούς φορείς. Αυτό αποδεικνύει πως όταν υπάρχουν οι κατάλληλες πολιτικές προϋποθέσεις μπορεί το δημόσιο να τα καταφέρει.

Δημοσιογράφος: Όταν θέλουμε, μπορούμε.
Δ. Κούρκουλας: Και μπορούμε και με λίγα χρήματα. Διότι όπως θα έχετε ακούσει ίσως, έχουμε κάνει την πιο οικονομική Προεδρία με πολύ μεγάλη διαφορά.

Δημοσιογράφος: Και νομίζω ότι δε βγήκατε καθόλου έξω από τον προϋπολογισμό που είχε προβλεφθεί αρχικά.

Δ. Κούρκουλας: Ακριβώς. Και ο συντονισμός ο πολιτικός ήταν άψογος. Οι πολιτικές προτεραιότητες, που είχαμε θέσει εξαρχής, έχουν σε μεγάλο βαθμό ανοίξει συζήτηση και για το θέμα της μετανάστευσης, το οποίο εμείς πρώτοι θέσαμε, και για το θέμα των θαλασσίων πολιτικών, όπου για πρώτη φορά υιοθετήθηκε στρατηγική θαλάσσιας ασφάλειας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Νομίζω ότι αυτές είναι μεγάλες επιτυχίες, οι οποίες πρέπει να μας δίνουν θάρρος ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε.

Δημοσιογράφος: Να πάμε τώρα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και μετά δυο ζητήματα, δεν ξέρω αν συμφωνείτε όπως τα περιέγραψα στον πρόλογό μου.

Δ. Κούρκουλας: Και τα δυο ζητήματα απόλυτα σωστά τα θέσατε, κυριάρχησαν. Βεβαίως, υπήρχε ένα τρίτο ζήτημα το οποίο δυστυχώς τείνουμε να το ξεχνάμε εδώ, το ζήτημα της κρίσης στην Ουκρανία. Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι τα τύμπανα του πολέμου ηχούν σε πάρα πολύ κοντινή απόσταση από μας. Η Ουκρανία, το Κίεβο απέχει λιγότερο απ’ ότι οι Βρυξέλλες. Το ίδιο ισχύει και για το Ιράκ και τη Συρία.

Δημοσιογράφος: Είναι δυο μέτωπα όπου έχουμε εξελίξεις συνεχείς και θα έλεγα, επιδεινούμενες.

Δ. Κούρκουλας: Μπορεί να μας φαίνονται μακρινοί τόποι αλλά σας λέω, σε απευθείας πτήση είναι πιο κοντά το Ιράκ, η Συρία και η Ουκρανία από την Ελλάδα απ’ ότι είναι οι Βρυξέλλες. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι βασική αποστολή και βασικό κατόρθωμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης είναι η εμπέδωση της ειρήνης και της σταθερότητας.
Δυστυχώς αυτή την εποχή διανύουμε μια περίοδο έντονης ρευστότητας παντού και στα βορειοανατολικά και στα νότια σύνορά μας, τα σύνορα της Ευρώπης εννοώ, αλλά και της Ελλάδας ακόμα περισσότερο. Νομίζω ότι αυτό πρέπει να μας δείξει την αξία της ευρωπαϊκής ενοποίησης και την αξία της συμμετοχής μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Δημοσιογράφος: Να πάμε λίγο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η δική σας ανάγνωση γι’ αυτή την πεισματική – δανείζομαι τίτλο από μια ευρωπαϊκή εφημερίδα - εμμονή του Κάμερον απέναντι στην υποψηφιότητα του Γιουνκέρ;

Δ. Κούρκουλας: Η Ευρωπαϊκή Ένωση ευτυχώς είναι ένας δημοκρατικός οργανισμός, δημοκρατικά δομημένος. Είναι φυσικό να υπάρχουν διαφωνίες. Είναι γνωστό ότι η αντίληψη των Βρετανών για την ευρωπαϊκή ενοποίηση και για το μέλλον της ευρωπαϊκής ενοποίησης είναι διαφορετική απ’ ότι των φιλοευρωπαίων. Ο δε κ. Γιουνκέρ είναι κατ’ εξοχήν εκφραστής της φιλοευρωπαϊκής προοπτικής και της περαιτέρω, αν θέλετε, ενδυνάμωσης της ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Ήταν φυσικό να υπάρχουν διαφωνίες. Ο τρόπος βέβαια με τον οποίο το χειρίστηκαν διάφορες κυβερνήσεις και ειδικά η βρετανική οδήγησε σ’ αυτή τη «σύγκρουση». Αυτά συμβαίνουν στις δημοκρατίες. Η πλειοψηφία ήταν συντριπτική 26 προς 2, άρα θέλω να πω ότι ο κ. Γιουνκέρ, λόγω της εμπειρίας του και λόγω της ικανότητάς του να συνθέτει διαφορετικές αντιλήψεις, νομίζω ότι θα είναι ένας εξαιρετικός Πρόεδρος της Επιτροπής. Εύχομαι και ελπίζω ότι και η Βρετανία, η οποία περνά μια περίοδο πολύ σημαντική όσον αφορά το μέλλον της συμμετοχής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα κινηθεί προς αυτήν την κατεύθυνση.

Δημοσιογράφος: Κι έχουν κι εκλογές το 2015.

Δ. Κούρκουλας: Έχουν προαναγγείλει δημοψήφισμα, ζητούν αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κανείς δε μπορεί να ισχυριστεί ότι η ΕΕ λειτουργεί κατά τρόπο τέλειο. Το ζητούμενο είναι προς ποια κατεύθυνση θα είναι οι αλλαγές, αν θα είναι προς την κατεύθυνση μεγαλύτερης ενοποίησης ή αποδόμησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δημοσιογράφος: Υπάρχει μια πάρα πολύ μεγάλη συζήτηση για το τι μπορεί να σημαίνει αυτή η έντονη διάθεση απομόνωσης του Κάμερον. Αναζητούμε τη δική σας ανάγνωση για όσα έγιναν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και κατά πόσον θα καθορίσουν και τις εξελίξεις του επομένου διαστήματος. Κύριε Υφυπουργέ, μία προσωπικότητα πολιτική η οποία έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι ο Ιταλός Πρωθυπουργός, Μάριο Ρέντσι, κι ένα ζήτημα το οποίο νομίζω αφορά όλες τις χώρες του Νότου, είναι η μεγαλύτερη ευελιξία στο Σύμφωνο Σταθερότητας της Ευρωζώνης. Κατά πόσο μπορούν να γίνουν βήματα για χαλάρωση, για ευελιξία – δε μ’ αρέσει η λέξη χαλάρωση, νομίζω δε θα υιοθετηθεί και ποτέ -, ευελιξία ενδεχομένως στη βάση των ιδιαιτεροτήτων, αν θέλετε, και της κάθε χώρας;

Δ. Κούρκουλας: Εάν συγκρίνουμε τη σημερινή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αυτό που ήταν η πολιτική της πριν δυο, τρία χρόνια, όταν ξέσπασε η κρίση, θα έλεγε κανείς ότι ήδη έχει δώσει δείγματα μεγαλύτερης ευελιξίας. Και αναφέρομαι σε πολύ σημαντικές αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, οι οποίες έδωσαν οξυγόνο πραγματικά, ιδίως στις χώρες του Νότου, αποφάσεις, οι οποίες πριν από μερικά χρόνια, θεωρούνταν αδιανόητες.
Βεβαίως, υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος μέχρι να βγούμε οριστικά από την κρίση και γι’ αυτό χρειάζεται ευελιξία, χρειάζεται φαντασία. Η ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης, η οποία σε μεγάλο βαθμό επιτεύχθηκε και στην Προεδρία μας με την υιοθέτηση διαφόρων σημαντικών νομοθετημάτων, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, διότι η Τραπεζική Ένωση μειώνει τα επιτόκια που πληρώνουν οι χώρες του Νότου που είναι υψηλότερα από τις χώρες του Βορρά, δυναμώνουν, στερεώνουν το τραπεζικό σύστημα, δίνουν πρόοδο στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αλλά αυτή η συζήτηση, όσον αφορά την ισορροπία μεταξύ δημοσιονομικής πειθαρχίας και ανάπτυξης της απασχόλησης, θα συνεχιστεί.

Δημοσιογράφος: Θα δανειστώ μια αναφορά την οποία βλέπω συχνά στον ευρωπαϊκό Τύπο και θα ήθελα να το σχολιάσετε επειδή αναφερθήκατε και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κάνει επί της ουσίας ότι της επιτρέπει η νομισματική πολιτική. Δε μπορεί να λειτουργήσει όμως ως υποκατάστατο πολιτικών αποφάσεων.

Δ. Κούρκουλας: Βεβαίως όχι. Αλλά αποφάσεις που πήρε στο πρόσφατο παρελθόν ήταν εξαιρετικά σημαντικές και για τη στήριξη του τραπεζικού συστήματος. Θέλω να πω ότι στα στενά περιθώρια πράγματι που τους δίνουν οι συνθήκες, νομίζω ότι έχει κάνει καλή δουλειά το τελευταίο διάστημα η Κεντρική Τράπεζα, αλλά σαφώς δε φτάνει αυτό. Εμείς θέλαμε και μεγαλύτερα κονδύλια από τον κοινοτικό προϋπολογισμό για την περιφερειακή πολιτική, τα Διαρθρωτικά Ταμεία. Αυτό που πετύχαμε είναι το μάξιμουμ που μπορούσαμε αλλά δεν είναι αρκετό, κατά τη γνώμη μας. Τα επόμενα χρόνια θα χρειαστούν και νέες πρωτοβουλίες. Ελπίζω ότι η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εάν τελικά εκλεγεί και επιβεβαιωθεί η επιλογή του κ. Γιουνκέρ, θα βαδίσει προς αυτή την κατεύθυνση.

Δημοσιογράφος: Όλα δείχνουν πως θα επιβεβαιωθεί από το Ευρωκοινοβούλιο.

Δ. Κούρκουλας: Ο κ. Γιουνκέρ προέρχεται μεν από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και όχι από το Σοσιαλιστικό, το οποίο παραδοσιακά έδινε πάντα μεγαλύτερη προσοχή στο θέμα της ανάπτυξης, της απασχόλησης, αλλά είναι σίγουρα ένας Ευρωπαίος πολιτικός, ο οποίος πιστεύει στην κοινωνική διάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και αυτό νομίζω ότι είναι εξαιρετικά ενθαρρυντικό. Βεβαίως, το τί θα γίνει στο μέλλον δε θα κριθεί μόνο από το τί θα προτείνει ο κ. Γιουνκέρ και η Επιτροπή. Όλοι είναι παίκτες, ο Ιταλός Πρωθυπουργός διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο. Ελπίζω ότι οι επόμενοι μήνες και τα επόμενα χρόνια θα δώσουν τη δυνατότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση ν’ ανταποκριθεί πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά στις προκλήσεις της εποχής.

Δημοσιογράφος: Εάν επιχειρούσα απολύτως δημοσιογραφικά, πιθανόν και απλουστευτικά να προσεγγίσω τις δυο γραμμές, τις δυο δεξαμενές σκέψης που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπάρχει η γερμανική πολιτική οπτική που λέει ότι το πρόβλημα στην Ευρώπη δεν είναι οι κανόνες, αλλά η εφαρμογή τους και υπάρχει αυτό το οποίο λένε οι σοσιαλδημοκράτες, νομίζω το λέει πολύ πιο καθαρά ο Ματέο Ρέντσι, ότι δηλαδή το πρόβλημα είναι και οι κανόνες και όχι μόνο η εφαρμογή τους.

Δ. Κούρκουλας: ‘Eχετε δίκιο να τα παρουσιάζετε έτσι. Υπενθυμίζω ότι υπάρχει και το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα στη Γερμανία, το οποίο συχνά, με παρεμβάσεις ηγετικών στελεχών του, δίνει, αν θέλετε, έναν άλλο τόνο στις απόψεις της γερμανικής πλευράς, το οποίο ενισχύει το μέτωπο αυτών που είναι υπέρ μιας πιο δυναμικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάπτυξη.
Αυτό νομίζω είναι εξαιρετικά σημαντικό. Σας υπενθυμίζω ότι το κόμμα των Σοσιαλιστών, Σοσιαλδημοκρατών και Δημοκρατών είναι το δεύτερο σε δύναμη κόμμα στο Ευρωκοινοβούλιο, άρα θέλω να πω ότι η διαμάχη, η διαπάλη η οποία είναι φυσιολογική μέσα σε μια δημοκρατία, θα συνεχιστεί.
Αυτό που για εμάς, για την Ελλάδα έχει σημασία, είναι ότι χάρη στις θυσίες του ελληνικού λαού βρισκόμαστε, νομίζω κανείς δεν το αμφισβητεί πλέον, στην οριστική έξοδο από την κρίση με τεράστιες απώλειες μεν αλλά με προοπτικές πάρα πολύ θετικές. Δεν μιλάω μόνο για το πλεόνασμα, μιλάω και για το ότι η ελληνική οικονομία είναι πιο ανταγωνιστική σήμερα απ’ ότι ήταν πριν από μερικά χρόνια.

Δημοσιογράφος: Αρκεί να μετακυληθεί αυτό και στην ελληνική κοινωνία, έτσι δεν είναι; Να καταλάβουμε και οι Έλληνες πολίτες ότι ξεπεράσαμε την κρίση.
Δ. Κούρκουλας: Όταν και εφόσον υπάρξει ανάπτυξη, μετά από 6 χρόνια συνεχούς

μείωσης του ΑΕΠ, είναι σίγουρο ότι θα επωφεληθούν και οι πολίτες. Αυτό που χρειάζεται πάνω απ’ όλα είναι πολιτική σταθερότητα και εμμονή στους στόχους. Να μη χάσουμε δηλαδή μέσα σε μια μέρα όλα αυτά που κερδίσαμε με μεγάλες θυσίες.

Δημοσιογράφος: Και κάτι τελευταίο, κ. Υφυπουργέ. Ακούω το όνομά σας μεταξύ των υποψηφίων για τη θέση του Έλληνα Επιτρόπου. Σας ενδιαφέρει το αξίωμα;

Δ. Κούρκουλας: Δεν έχω ασχοληθεί, ασχολούμαι με την Προεδρία.

Δημοσιογράφος: Αντιληπτό.

Δ. Κούρκουλας: Δεν έχω ασχοληθεί με το ζήτημα, το είδα κι εγώ, το διάβασα. Δεν έχω καμία πληροφορία πάνω σ’ αυτό.

Δημοσιογράφος: Θα σας ενδιέφερε όμως.

Δ. Κούρκουλας: Δεν το έχω σκεφτεί, ειλικρινά σας λέω. Είναι κάτι το οποίο δεν αποφασίζεται από μένα, ακόμα υπάρχει χρόνος μπροστά μας. Δεν έχω ασχοληθεί με το ζήτημα.

Δημοσιογράφος: Ευχαριστώ πολύ.

Δ. Κούρκουλας: Κι εγώ σας ευχαριστώ.